«Να χαθείς δεν συνιστά απώλεια. Να ζήσεις δεν έχει κανένα ώφελος».
(Φράση των Ερυθρών Χμερ)

 

---

 

– «Όπως γνωρίζετε, το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου πιστεύει ότι είστε υπεύθυνος για τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων αθώων Καμποτζιανών, που δεν άξιζαν να υποφέρουν. Θα μπορούσατε να απαντήσετε στο ερώτημα αυτό ευθέως; Αισθάνεστε ότι πράγματι ευθύνεστε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, κατά του δικού σας λαού;».
– «Θα απαντήσω. Θέλω να σας πω ξεκάθαρα: Ήρθα για να πραγματοποιήσω τον αγώνα, όχι για να σκοτώσω ανθρώπους. Ακόμα και τώρα -και μπορείτε να με κοιτάξετε-, σας φαίνομαι για βίαιο πρόσωπο; Η συνείδησή ​​μου είναι καθαρή…».
(Συνέντευξη του Πολ Ποτ, 1997)

Ένας υποδειγματικός τύραννος
Η προσωπική σφραγίδα ενός Στάλιν ή ενός Μάο ήταν τόσο σημαντική ώστε ο θάνατός τους να επιφέρει γρήγορα θεμελιώδεις αλλαγές -και ιδιαιτέρως σε θέματα καταστολής. Νομιμοποιούμαστε να μιλήσουμε για πολποτισμό; Ο πρώην Σάλοθ Σαρ διατρέχει απ’ άκρη σε άκρη τον καμποτζιανό Κομμουνισμό -δύσκολα φανταζόμαστε τον τελευταίο χωρίς αυτόν. Στην προσωπικότητά του ανιχνεύουμε κάποια σημάδια που οδηγούν σε ματωμένα μονοπάτια. Πώς να αποτιμήσουμε, πρώτα απ’ όλα, το μακρινό του παρελθόν, το τόσο λίγο ταιριαστό σε έναν επαναστάτη-μύθο που έκανε τα πάντα για να το απαρνηθεί; Μια αδελφή του και μια εξαδέλφη του ήταν χορεύτριες και παλλακίδες του βασιλιά Μονιβόνγκ, ένας αδελφός του ήταν υπάλληλος στο παλάτι μέχρι το 1975, ενώ και ο ίδιος είχε περάσει ένα μέρος της παιδικής του ηλικίας στην καρδιά μιας αρχαϊκής μοναρχίας· δεν υπάρχει άραγε εδώ αρκετό υλικό ώστε να θέλει κάποιος να «αποενοχοποιηθεί» καταστρέφοντας όλο και περισσότερο τον παλιό κόσμο;

Ο Πολ Ποτ μοιάζει χωμένος βαθιά στην άρνηση της πραγματικότητας, επειδή ίσως δεν αποδέχεται την προσωπική του ιστορία. Άνθρωπος του κομματικού μηχανισμού, με πρώιμες φιλοδοξίες, αισθάνεται πιο άνετα σε ολιγάριθμα συμβούλια παρά μπροστά στο πλήθος. Μετά το 1963 έζησε αποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο: Στρατόπεδα στη ζούγκλα, μυστικά καταλύματα (που ακόμη και σήμερα παραμένουν άγνωστα) σε μια έρημη Πνομ Πενχ. Μοιάζει τότε να ανέπτυξε μια βαθιά παράνοια: Ενόσω ήταν παντοδύναμος, όποιος τον επισκεπτόταν ερευνάτο εξονυχιστικά· άλλαζε συχνά κατοικία, υποπτευόταν ότι οι μάγειρές του ήθελαν να τον δηλητηριάσουν και μια φορά διέταξε την εκτέλεση κάποιων ηλεκτρολόγων επειδή τους θεώρησε «ενόχους» για τις διακοπές ρεύματος.

Πώς αλλιώς να ερμηνεύσουμε, παρά μονάχα μέσω των εμμονών του, αυτό τον απίστευτο διάλογο με έναν δημοσιογράφο της σουηδικής τηλεόρασης, τον Αύγουστο του 1978: …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

«Η παιδεία των νέων, είναι το δυνατό αίμα και ο αέρας ιωδίου για το μέλλον των λαών… Όμως, της δικής μας παιδείας το αίμα, έχει αιματοκρίτη λευχαιμίας».
Δημήτρης Λιαντίνης

Πιθανότατα θα έχετε δει στην τηλεόραση την ελληνική ταινία «Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά», με πρωταγωνιστή τον Κώστα Βουτσά, όπου υποδυόμενος τον δάσκαλο, σε κάποια σκηνή παίζει το παιχνίδι των ερωτήσεων και πληρώνεται για κάθε σωστή απάντηση.

Προσφάτως, ψάχνοντας κάποιες πληροφορίες στο Διαδίκτυο, η τύχη με οδήγησε σε μια ιστοσελίδα θρησκευτικού περιεχομένου, με τίτλο «Θρησκευτικά…αλλιώς». Μου τράβηξε την προσοχή, όχι τόσο το περιεχόμενό της, αλλά το ότι την διαχειρίζεται μια δασκάλα. Αυτό όμως που με «ερέθισε» περισσότερο, είναι το ότι η συγκεκριμένη δασκάλα διδάσκει στα δημόσια σχολεία.

Διαβάζοντας το άρθρο «Κάιν και Άβελ» και μη μπορώντας να καταπιώ τις ανοησίες που αναπαρήγαγε η συγκεκριμένη δασκάλα, αναλογιζόμενος ότι με τα ίδια σκουπίδια ταΐζει και τους μαθητές της, θέλησα να την προκαλέσω μπας και καταφέρει να διακρίνει την γύμνια της. Βεβαίως, εγώ δεν πλήρωνα για τις απαντήσεις που περίμενα, όπως γινόταν στην ταινία, αλλά περίμενα τουλάχιστον η δασκάλα να ήταν…λεβεντιά.

Παραθέτω τον διάλογο, με τη σειρά των σχολίων (σε περίπτωση που σκεφθεί να τα διαγράψει) …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Ο Χρήστος Γιανναράς, σύμφωνα με το σύντομο βιογραφικό του, «Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Αθήνας, της Βόννης και της Σορβόννης (Παρίσι). Δίδαξε Φιλοσοφία, Πολιτιστική Διπλωματία και Συγκριτική Οντολογία σε πανεπιστήμια της Γαλλίας, της Ελβετίας, της Ελλάδας. Επιφυλλιδογραφεί σε εφημερίδες παρεμβαίνοντας στην πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα».

Πέραν αυτών όμως, ο Χρήστος Γιανναράς είναι γνωστός και για μια άλλη, άτυπη ιδιότητα: Αυτή, του ένθερμου υποστηρικτή της Ορθοδοξίας και της ψευδοϊδέας του Ελληνοχριστιανισμού. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, αποτελεί στην πράξη έναν σημαντικό νεο-απολογητή, καθώς το πέπλο της «επιστημονοσύνης» που περιβάλλει τον εν λόγω διανοούμενο, προσδίδει στην απολογητική της φαρέτρα ένα μεγαλύτερο ειδικό βάρος και κύρος.

Ίσως ο μέσος αναγνώστης, όταν ακούει ή διαβάζει περιπούδαστες αναλύσεις από κάποιον «διανοούμενο», να καταλαμβάνεται από ένα αίσθημα κατωτερότητος, από τη στιγμή που δυσκολεύεται ή αδυνατεί να συλλάβει, να κατανοήσει και να επεξεργαστεί τα «υψηλά νοήματα». Μήπως όμως ο «ποιητής», πολλές φορές, φαντάζει όπως ο μονόφθαλμος ανάμεσα στους τυφλούς; Μήπως δεν είναι και τόσο…διαβασμένος; Μήπως αναπαράγει, συνειδητά ή ασυνείδητα, έναν σωρό εύπεπτες ιστοριούλες γι’ αγρίους και «πτωχούς τω πνεύματι» που τις φτιασιδώνει με μπόλικη φουμαρώδη «επιστημονοσύνη»;

Το «Αλφαβητάρι της πίστης», αποτελεί ένα πόνημα του Χρήστου Γιανναρά, όπου εκθέτει τις απόψεις και ιδέες του περί θρησκείας, Θεού, πίστης, Ορθοδοξίας, Ελληνοχριστιανισμού κ.λπ. Αν κι όπως αναφέρει ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του, «δεν είναι μια “απολογητική” της χριστιανικής πίστης», στην πραγματικότητα, αυτό ακριβώς είναι στην ουσία. Όπως λέει, φιλοδοξεί «να ξεχωρίσει αυτό που είναι η χριστιανική πίστη, απ’ ό,τι δεν είναι χριστιανική πίστη…με τρόπο απλό, κατανοητό, προσιτό στο “μέσο άνθρωπο”, όπως λέμε, και ειδικότερα στο μέσο “διανοούμενο” άνθρωπο. Γιατί κυρίως αυτός, ο διανοούμενος, είναι ο φορέας και το θύμα της σύγχυσης».

Τα παραπάνω ακούγονται και φαντάζουν ειρωνικά, καθώς ο «μέσος άνθρωπος» είναι σχεδόν βέβαιο ότι σε πολλά τμήματα του βιβλίου, θα εμφανίσει τάσεις «κουρκουτιάσματος» και συμπτώματα έντονης συγχύσεως (την οποία ο κ. Γιανναράς υποτίθεται πως θέλει να αποφύγει). Θα πρέπει να αναγνωριστεί πάντως, πως υπάρχουν και οι «οάσεις», οι οποίες ξεκουράζουν τον εγκέφαλο του αναγνώστη: Τα εβραϊκά θρησκευτικά μυθολογήματα αποτελούν μια εύπεπτη τροφή για τον εύπιστο Ιουδαιοχριστιανό, όπως ακριβώς για ένα μικρό παιδί τα παραμυθάκια τύπου «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι» και «Η Κοκκινοσκουφίτσα και ο κακός λύκος».

Ας δούμε όμως μερικά σημεία …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Η ηθική φαίνεται, ή έτσι πρέπει να φαίνεται, ως ο ακρογωνιαίος λίθος της χριστιανικής θρησκείας για τους χριστιανούς. Πριν λίγες μέρες ακούσαμε την φράση του παραζαλισμένου από την θρησκεία και καταγόμενου από γενιές παπάδων, έξοχου κατά τα άλλα συγγραφέα, Fyodor Dostoyevsky “χωρίς θεό όλα επιτρέπονται” (Αδερφοί Καραμαζώφ), να επαναλαμβάνετε από τον λαλίστατο αρχιπαπά του Πειραιά Σεραφείμ, θέλοντας να εννοηθεί ότι ένας “άθεος” (ό,τι και να σημαίνει αυτό) είναι αξιωματικά ανήθικος. Αυτό είναι και ένα από τα όπλα του Χριστιανισμού, γιατί αν και χωρίς στοιχειώδη λογική ή τεκμηρίωση, έχει καταφέρει αυτή η ιδέα να είναι κοινή στους πιστούς του, όπως και ότι η ηθική προέρχεται από τον θεό τους.

Αν αγνοήσουμε ότι υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα θεϊστών και ειδικά χριστιανών και ακόμα ειδικότερα ατόμων εχόντων την “Θεία Χάρη”, όπως λένε οι χριστιανοί για τους παπάδες και επισκόπους, που έχουν πέσει σε ιδιαίτερα σοβαρά ηθικά παραπτώματα, και αν αγνοήσουμε ότι όταν κατάφερε με την δύναμη του Καίσαρα ο Χριστιανισμός να επικρατήσει, σήμανε ο Μεσαίωνας και ήταν και μεσαίωνας στην ηθική, η ιδέα αυτή, ότι την ηθική την έχει δώσει ο Θεός, είναι πολύ παλιά …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Οι χριστιανοί, κόπτονται συχνά, ότι η δική τους θρησκεία είναι η “μόνη αληθινή”, δεν είναι σαν των άλλων, δεν είναι θρησκεία αλλά αυθεντικό βίωμα που απαντά στην υποτιθέμενη κλήση του Θεού στον άνθρωπο. Αγνοούν, αν δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, όλα τα προβλήματα αυθεντικότητας και ιστορικότητας των γραφών τους και λένε “αφού εμείς βιώνουμε τον Χριστό, τι σημασία έχουν όλα αυτά; έχουμε τις “αποδείξεις” για αυτό που ψάχνουμε, γιατί τις βιώνουμε καθημερινά και αισθανόμαστε υπέροχα στην επαφή του βιώματος αυτού”.

Βέβαια το να ανακαλύπτεις κάτι προσωπικό για το οποίο έχεις ήδη πειστεί από μικρός ότι υπάρχει, αφού και άλλοι σε διαβεβαιώνουν ότι αρκετοί το έχουν “βιώσει”, είναι ένα αμφιλεγόμενο από τη φύση του θέμα. Άλλωστε με την ίδια θέρμη και οι άλλοι θεϊστές ανακαλύπτουν τον δικό τους θεό, αφού αυτόν είχαν πειστεί από μικροί να θεωρούν ως τον μόνο αληθινό, και ο κοινωνικός τους περίγυρος μόνο αυτή την προοπτική θα δεχόταν. Είναι προφανές εδώ ,ότι αυτό, αν και όσο δουλεύει, προϋποθέτει τον έλεγχο της κοινωνίας, ώστε ο κάθε ένας πιστός από την γέννησή του να είναι μέσα στο δεδομένο για αυτούς περιβάλλον, χωρίς να αποκλείει ότι κάποιος φανατικά πιστός δεν μπορεί να το ξεπεράσει.

Το βίωμα λοιπόν προϋποθέτει, εκτός από τον περίγυρο, την τυφλή πίστη που κτίζεται με την κατήχηση σταδιακά από την κούνια. Αυτό που κάνει ο πιστός είναι να προσεύχεται και να παρακαλεί τον θεό του, και αυτός “αν τον κρίνει άξιο”, ή “αν η πίστη του είναι τόσο δυνατή”, “αν η έφεσή του για απάντηση αληθινή και αυθεντική”, τότε ίσως του “μιλήσει” και έτσι “ίσως” γίνει η καλούμενη και “αποκάλυψη” δηλαδή θα “βιώσει την επαφή με το θείο”, που όπως διατείνονται είναι πολύ ωραία και έτσι θα προετοιμαστεί για την ένωσή του με αυτόν, όταν πεθάνει ή αναστηθεί, όπως πιστεύουν οι χριστιανοί …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…