Είδαμε ήδη σε μια σειρά δημοσιεύσεων, αρκετά από τα ιστορικά στοιχεία που αναφέρονται στην εποχή και περί του Ιησού, για να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει κανένα πραγματικό στοιχείο που να επιβεβαιώνει την ιστορικότητά του, όπως μας την δείχνουν τα ούτως ή άλλως αντικρουόμενα Ευαγγέλια, παρά τα κοσμοϊστορικά συμβάντα που έγιναν μπροστά σε τόσες χιλιάδες κόσμο, υποτίθεται όχι μόνο Εβραίων αλλά και Ρωμαίων, που πέρασαν απαρατήρητα από τους ιστορικούς και τα κείμενα της εποχής.

Είπαμε επίσης ότι τα Ευαγγέλια δεν ξέρουμε ούτε ποιοι τα έγραψαν, ούτε πότε γράφτηκαν, αλλά έχουμε την πρώτη χριστιανική αναφορά για αυτά, στο τέλος του 2ου αι. από τις επιστολές του Ειρηναίου, ενώ τα πρώτα ολοκληρωμένα κείμενα είναι του 4ου και στο διάστημα ανάμεσα σε αυτά τα όρια, μόνο κάποια σπαράγματα.
Είδαμε εν συντομία :

• Εισαγωγή για την ιστορικότητα και τα κριτήρια για κάτι ιστορικό.
• Τα κείμενα του Ιώσηπου στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία.
• Τα κείμενα του Ιώσηπου στον Ιουδαϊκό Πόλεμο.
• Το πλήθος των μεσσιών και χριστών του μεσσιανισμού.
• Τις άλλες πηγές του 2ου αιώνα.
• Το σενάριο του επαναστάτη Ιησού.

Είδαμε σε αυτά ότι δεν υπάρχει καμία ξεκάθαρη και επαρκής πληροφορία περί του ιστορικού Ιησού, το μόνο που ξέρουμε από αυτά είναι ότι από το 112 κ.ε. και μετά εμφανίζονται διάφοροι “χριστιανοί”, αλλά ακόμα και για την ιδεολογία τους δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες.

Να σημειωθεί ότι και η ιστορικότητα των μαθητών του επίσης είναι αβέβαιη, όσο για τον Παύλο, τα μόνα που ξέρουμε είναι από τις Πράξεις και τις Επιστολές του, δηλαδή χριστιανικά κείμενα που του αποδίδονται, κάποια είναι σίγουρα νόθα, ή άλλα χριστιανικά που τον μνημονεύουν (η πρώτη αναφορά είναι στην Α’ επιστολή του Κλήμεντος ίσως του 125 κ.ε.). Αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι ο Παύλος δεν υπήρξε, μας λέει όμως ότι η ιστορικότητα του Ιησού των Ευαγγελίων είναι κάτι πάρα πάνω από αβέβαιη και οι απαρχές της θρησκείας, διαφορετικές και θολές, η δε εικόνα που έχουμε για τον Ιησού είναι πλέον μυθοποιημένη με στοιχεία από την δράση των πολλών μεσσιών της μεσσιανικής εποχής ή παραποιημένα. Να σημειωθεί επίσης η πληθώρα και άλλων Ευαγγελίων που δεν μπήκαν στον επίσημο κανόνα και εκεί λένε άλλα αντ` άλλων και θεωρήθηκαν επισήμως απόκρυφα, αν και συχνά η επίσημη Εκκλησία αντλεί πληροφορίες από αυτά όταν την βολεύουν …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

“Η μεγάλη αδυναμία της θεώρησης ότι ο Ιησούς υπήρξε, είναι το γεγονός ότι μπορείς να φτιάξεις γύρω από την ζωή του όσες ιστορίες σου κάνει κέφι και όλες με βάση τα ίδια τα κείμενα της Καινής Διαθήκης, κείμενα που σε βοηθούν να αρνηθείς όσα δεν σου πάνε στην ιστορία που συνθέτεις και να δεχτείς όλα αυτά που την οικοδομούν. Όμως πίσω σου θα αφήσεις την μεγάλη απόδειξη. Ότι η ιστορία αυτή όπως και τα πρόσωπά της είναι όλα δικά σου και δεν έχουν σχέση με τυχόν πραγματικά κι αυτό γιατί αυτά δεν υπήρξαν ποτέ ”

Θωμάς Μάρας, εισαγωγή στο Οι Αντιφάσεις της Καινής Διαθήκης σ.29.

(Αυτή είναι η τελευταία ανάρτηση με στοιχεία της σειράς, η ιστορικότητα του Ιησού των Ευαγγελίων και θα ακολουθήσουν μόνο τα συμπεράσματα που θα μπορούσαν να βγουν από αυτόν τον κυκεώνα).

Το σενάριο της δράσης και του κηρύγματος του Ιησού και τι υποτίθεται ότι ήθελε να πει σύμφωνα με την επικρατούσα Εκκλησία, είναι γνωστό σε αυτή τη χώρα πολύ καλά, αφού ο προσηλυτισμός όλων μας ξεκινάει από την μικρή ηλικία και ακόμα και όσοι δεν ήταν καλοί μαθητές ή δεν μεγάλωσαν σε αντίστοιχο περιβάλλον, θυμούνται σίγουρα κάποια κλασικά τσιτάτα όπως περί αγάπης, συγχώρεσης, μη τυπικότητας και ξανά αγάπης. Φυσικά, υπάρχουν μέσα στα Ευαγγέλια, κάποια συγκεκριμένα στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Μόνο που οι τακτικοί αναγνώστες του χώρου αυτού, γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα Ευαγγέλια έχουν πάρα πολλές διαφορές, αντιφάσεις τόσο μεταξύ τους όσο και στα ίδια τα κείμενα, που δίνει την δυνατότητα να επιχειρηματολογήσει κάποιος για το οτιδήποτε και το μόνο αντίμετρο από την πλευρά της Εκκλησίας σε αυτό είναι οι συνεχείς ερμηνείες για να ολοκληρωθεί το δικό της πιστικό σενάριο.

Ας δούμε λοιπόν ένα άλλο σενάριο και τα στοιχεία εκείνα, που είναι αρκετά από τα Ευαγγέλια, που δεν συνάδουν με την θεωρία περί αγάπης και αδελφοσύνης, ελεημοσύνης κ.λπ., αλλά με έναν εξτρεμιστή επαναστάτη μεσσία, σαν του υπόλοιπους δηλαδή, που όπως είδαμε εμφανίστηκαν πολλοί εκείνη την εποχή, που δεν αποκηρύσσει την βία αλλά αντιθέτως, φαίνεται να μιλάει όχι μόνο για βία αλλά και μίσος ή ακόμα και επανάσταση.

Την ευκαιρία και την νομιμοποίηση για να ερευνήσουμε το σενάριο αυτό, μας το δίνει η μελέτη των αντίστοιχων παρεμβολών στα έργα του Ιώσηπου που ήδη είδαμε τόσο στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία όσο και στον Ιουδαϊκό Πόλεμο, του μόνου συγγραφέα που μας δίνει αρκετές πληροφορίες για την περιοχή και την εποχή, αλλά και την λογοκρισία που έχουν υποστεί οι σχετικές αναφορές του, που μιλάνε ή θυμίζουν τον Ιησού, που εύλογα μας δείχνουν ότι αν στα σημεία αυτά όντως κάτι ανέφερε, τότε θα μιλούσε πάλι για έναν εξτρεμιστή μεσσία και τα δεινά που έφερε η δράση του στην χώρα του και τους οπαδούς του, όπως ακριβώς αναφέρεται σε ένα σωρό άλλους αντίστοιχους χριστούς ή μεσσίες.

Εδάφια για τον εξτρεμιστή Ιησού …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

(Η δημοσίευση αυτή είναι τμήμα της σειράς δημοσιεύσεων περί της ιστορικότητας του Ιησού, προϋποθέτει επίσης ότι έχετε διαβάσει την δημοσίευση: “Πολλοί μεσσίες, πολλοί χριστοί ”).

Μέχρι στιγμής, είδαμε τις αναφορές του 1^ου αιώνα σε δύο δημοσιεύσεις, που όλες έχουν να κάνουν με τον Ιώσηπο. Επίσης, είδαμε την εμφάνιση στην περιοχή πολλών χριστών και μεσσιών, που με κηρύγματα, προφητείες, επαναστάσεις προέτρεπαν τον κόσμο να μετανοήσει (να κρατηθεί μακρυά από τα ελληνορωμαϊκά ήθη που είχαν κατακλύσει την περιοχή) και να επαναστατήσει. Ήδη με το που μπαίνει ο νέος αιώνας έχουμε 70 χρόνια διαφορά από τα γεγονότα, δηλαδή μπαίνουμε στην 4η γενιά από την εποχή του 1-30 κ.ε. της γενιάς μέλη της υποτίθεται θα ήταν αυτόπτες μάρτυρες των συμβάντων που μας ενδιαφέρουν, και έχουν επίσης μεσολαβήσει δύο πόλεμοι και πολλές αναταράξεις στην περιοχή της Ιουδαίας.

1. Ο Πλίνιος ο Νεώτερος, ανιψιός του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, δικηγόρος, συγγραφέας, δικαστής, μας δίνει την πρώτη ιστορική απόδειξη της παρουσίας κάποιας ομάδας ανθρώπων που αυτοαποκαλούνταν “χριστιανοί”. Το συμβάν έγινε όταν έπεσε πάνω σε αυτή την ομάδα που προφανώς του ήταν άγνωστη και αισθάνθηκε την ανάγκη να πάρει την γνώμη της κεντρικής Διοίκησης, του ίδιου του αυτοκράτορα για το πως θα πρέπει να τους συμπεριφερθεί. Αυτό έγινε όταν ήταν αυτοκρατορικός διοικητής (legatos) στην Βιθυνία του Πόντου, και είναι αποτυπωμένο στην αλληλογραφία του με τον αυτοκράτορα Τραϊανό το 112 κ.ε.. Η αλληλογραφία αυτή φαίνεται ότι δημοσιεύθηκε το 117 αφού πέθανε, από κάποιον φίλο του. Στην ουσία τόσο ο Πλίνιος όσο και ο Τραϊανός δεν φαίνεται να έχουν ξανακούσει το όνομα αυτό και η όλη εμπειρία για αυτούς δείχνει να είναι πρωτόγνωρη. Εδώ ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα:

“Όλοι λατρέψανε το άγαλμά σου [Αυτοκράτορα] και τα αγάλματα των θεών και ταυτόχρονα καταριούνταν το όνομα του Χριστού. Παραδέχθηκαν ολόκληρη την ενοχή τους ή το σφάλμα τους, που ήταν ότι μια συγκεκριμένη ημέρα, πριν ξημερώσει, συναντιόντουσαν και απηύθηναν ένα είδος προσευχής στον Χριστό ως σε θεότητα και δενόντουσαν με βαρύ όρκο, όχι για κάποιο κακό σκοπό, αλλά [ορκίζονταν] να μην κάνουνε ποτέ κάποια απάτη ή μοιχεία, να μην πούνε ποτέ ψέματα, ούτε να προσδώσουν την εμπιστοσύνη κάποιου· και μετά είχαν έθιμο να χωρίζονται και μετά να ξανασυγκεντρώνονται για να φάνε από κοινού ένα αθώο γεύμα. Μετά τη διαταγή μου που απαγόρευε τις συναθροίσεις, όπως με διέταξες, σταμάτησαν αυτό το έθιμό τους.” (“Epistularum Libri Decem”, Βιβλίο X, XCVII ή 96 (στ. 6-7), από το onthewaytoithaca).

Εδώ δεν έχουμε καμιά πληροφορία για τον “Χριστό” και τι ακριβώς νοηματοδοτεί, αυτό που μας λέει όμως είναι ότι υπάρχουν κάποιοι που αυτοπροσδιορίζονται ως “χριστιανοί” που προσεύχονται σε κάποιον “Χριστό” σαν σε θεότητα, αλλά ούτε τι σόι χριστιανοί ήταν αυτοί, ούτε έχουμε κάποια πληροφορία ποιος ήταν αυτός ο “Χριστός” ποιο ήταν το όνομά του, ή κάτι άλλο από την ζωή και την δράση του …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Η πορεία του μεσσιανισμού τον 1^ο αιώνα
(Η δημοσίευση αυτή ανήκει στην σειρά δημοσιεύσεων σχετικά με την ιστορικότητα του Ιησού).

ενημερώθηκε 3/5/2024

Σήμερα θα δούμε την εξέλιξη του μεσσιανισμού στους εβραίους τους δύο πρώτους αιώνες, θα θίξουμε τα κυριότερα γεγονότα της εποχής στην Παλαιστίνη και πως αυτά επηρεάζουν την έρευνά μας για να βρούμε την ιστορικότητα του Ιησού των Ευαγγελίων, λίγο πριν προχωρήσουμε στις πηγές του 2^ου αιώνα. Μέσα σε αυτή θα διαπιστώσουμε την πληθώρα ύπαρξης Χριστών ή Μεσσιών που θα έσωζαν τους Εβραίους και τον κόσμο.

Μετά την εποχή των ελληνιστικών βασιλείων και την επιτυχή επανάσταση των Μακκαβαίων, το Ισραήλ δεν έπαψε να είναι σε αναταραχή γιατί οι Μακκαβαίοι ως μη ανήκοντες σε βασιλική γενιά δεν ήταν αρεστοί στους Φαρισαίους. Με εξαίρεση την περίοδο της βασιλείας της Σαλώμης, η χώρα ήταν σε συνεχή αναβρασμό, διχόνοιες και επαναστάσεις, μέχρι την έλευση των Ρωμαίων, που οι διαμάχες τους διευκόλυναν να βάλουν πόδι στην Παλαιστίνη. Ειδικά την εποχή των Ασμοναίων, έχουμε την πρώτη αντίδραση στα ελληνοποιημένα ήθη με την διαμόρφωση και δημιουργία από ότι φαίνεται του ιουδαϊσμού, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα.

Εκεί λοιπόν που αχνόφεγγε ένα είδος ελευθερίας για τους Εβραίους, ξαναέπεσαν από τις έριδες στην υποτέλεια. Από αυτή την περίοδο έχουμε σταδιακά και το κτίσιμο της μεσσιανικής ιδέας, με την προφητεία για την αναμονή του μεσσία που υποτίθεται ότι έχει η Γραφή τους, ο οποίος θα έρθει σαν απεσταλμένος του Γιαχβέ για να τους ελευθερώσει και να γίνει βασιλιάς …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Ιώσηπος, περί Ιησού Β’
(Η δημοσίευση ανήκει στην σειρά δημοσιεύσεων περί της ιστορικότητας του Ιησού των Ευαγγελίων).

Θα δούμε εδώ, ένα θέμα που στο ελληνικό διαδίκτυο δεν θα βρείτε πολλά και είναι μάλλον άγνωστο σε αρκετούς. Στην προηγούμενη δημοσίευση είδαμε κάποιες σχετικές αναφορές στο έργο του Ιώσηπου, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία. Εδώ θα δούμε κάποια αποσπάσματα απ’ ένα άλλο έργο του, τον Ιουδαϊκό Πόλεμο.

Σχετικά με τον Ιουδαϊκό Πόλεμο του Ιώσηπου, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το παλαιότερο ελληνικό χειρόγραφο αντίγραφο που έχουμε είναι του 11^ου αιώνα. Το κείμενο αρχικά γράφηκε στα Αραμαϊκά, όπως ο ίδιος ο Ιώσηπος αναφέρει, έργο που έχει χαθεί. Τα κείμενα που έχουμε είναι από μεταγραφή του ελληνικού κειμένου που έχουμε σήμερα και που μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Κάτι σημαντικό στη συγγραφή των ιστοριών του Ιώσηπου, όπως ήδη έχω αναφέρει, είναι η κατάδειξη των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν από τις μεσσιανικές ιδέες, με υπεύθυνους τους ζηλωτές και το έντονο προφητικό κήρυγμα της εποχής, που δυνάμωσε το κίνημα των ζηλωτών και που οδήγησε τελικά στην μόνιμη αναταραχή και καταστροφή των Εβραίων από τους Ρωμαίους.

Το κείμενο γράφτηκε το 75-79 κ.ε., δηλαδή μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του Ναού που έγινε το 70 κ.ε. που είχε μεγάλη σημασία για τους Εβραίους. Έχουμε επιπλέον δύο μεταγενέστερες λατινικές μεταφράσεις που μάλλον έγιναν τον 5-6^ο αιώνα, μία συριακή ενός μόνο βιβλίου (του 6^ου) και μια εβραϊκή του 10^ου αιώνα. Το 1893 όμως (από τον A. Harnack) έγινε γνωστή, στην Δύση, μια ακόμα μετάφραση στα Σλαβονικά, αλλά αρκετά χρόνια αργότερα έγινε κάποια ανάλυσή της (Schweitzer–Berendts). Το ενδιαφέρον με αυτήν είναι, ότι αν και προέρχεται από το ελληνικό πρότυπο, έχει αρκετές αξιοσημείωτες ελλείψεις και προσθήκες. Ο Alexander Berendts (1910), λέγει στα πρώτα του σχόλια ότι “σε σημεία που αναφέρονται στον Βαπτιστή ή ίσως και στον Ιησού, για μεν έναν χριστιανό είναι λίγα, για έναν όμως Ιουδαίον του 70 κ.ε. είναι πάρα πολλά”.

Ήδη ο Emil Schűrer (1920), ο πρώτος μετά τον Berends σχολιαστής, αναφέρει ότι υπάρχουν έντονες χριστιανικές απόψεις μέσα στο κείμενο. Ακολουθούν και άλλοι κυρίως Γερμανοί, και αρκετές αντικρουόμενες απόψεις. Αυτό που έδειξε τελικά η έρευνα είναι ότι οι προσθήκες δεν προέρχονται από το πρωτότυπο ή τον Ιώσηπο, αλλά από χριστιανικές μεταγενέστερες παρεμβολές (Αγουρίδης σ. 12). Στην ανάλυση των παραλείψεων φαίνεται όλες να εμφανίζονται στα τέσσερα πρώτα βιβλία ισομερώς. Κατά τον Αγουρίδη, οι παραλείψεις οφείλονται σε προσπάθεια σύντμησης του ελληνικού προτύπου για την σχετική περίοδο και είναι άνευ σημασίας. Αντίθετα οι προσθήκες τουλάχιστον οι μεγαλύτερες, ευρίσκονται εις την ιστορία από της εποχής του Ηρώδη του Μεγάλου μέχρι και των αρχών του πολέμου με την Ρώμη (66 κ.ε.).

Ας δούμε τώρα κάποιες χαρακτηριστικές προσθήκες:
Η πρώτη και η δεύτερη που έχουν ενδιαφέρον, φαίνεται να αναφέρονται στον Ιωάννη τον Βαπτιστή και έχει τον χριστιανικό τίτλο “Ιωάννης ο Πρόδρομος” και το δεύτερο ο Αγριάνθρωπος …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…