Το κείμενο αυτό συχνά λέγεται από τους χριστιανούς, ότι είναι το απαύγασμα της ηθικής της χριστιανικής διδασκαλίας.
Θα το δούμε λίγο αναλυτικά, φράση–φράση, ή ομάδες κοινού νοήματος και θα διαπιστώσουμε ότι, όχι μόνο διαφωνεί με άλλα στοιχεία της διδασκαλίας του Ιησού όπως αυτή υποτίθεται υπάρχει στα Ευαγγέλια, αλλά έχει και μέσα της η ίδια αυτή η ομιλία αρκετές αντιφάσεις.
Πρόκειται, υποτίθεται, για μια ομιλία του Ιησού προς το πλήθος των μαθητών και ακολούθων του, σε αδιευκρίνιστο μέρος. Μια ομιλία, που όπως θα διαπιστώσετε από το μέγεθός της, αποκλείεται να ειπώθηκε και να την θυμόταν κάποιος ολόκληρη για να καταγραφεί μερικά χρόνια αργότερα.
Στο σενάριο του Ματθαίου (5:1 – 7:28), αναφέρεται ότι ο Ιησούς αρχικά βρισκόταν “παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας”, μετά ο Ιησούς ανεβαίνει σε ένα όρος, και μόλις τελειώνει η ομιλία μπαίνει στην Καπερναούμ και ακολουθεί το θαύμα με την ίαση του λεπρού και αμέσως μετά το θαύμα με το παιδί του εκατόνταρχου.
Στο σενάριο του Λουκά, που είναι σαφώς μικρότερο (6: 20-42), έγινε σε πεδιάδα και μετά μπαίνει στην Καπερναούμ και γίνεται το θαύμα με τον δούλο του εκατόνταρχου (το παιδί του Ματθαίου υποβιβάστηκε σε δούλο). Για τις αναντιστοιχίες και τις αντιφάσεις των θαυμάτων μπορείτε να δείτε εδώ: Θρησκεία θαυμάτων.
Εδώ όμως θα ασχοληθούμε με την ηθική διδασκαλία του Ιησού και την συγκεκριμένη ομιλία στο αναλυτικό σενάριο του Ματθαίου που υποτίθεται είναι η κορύφωσή της … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…
Πρόλογος
Στο παρόν άρθρο, θα ασχοληθούμε με το θέμα του πόνου και της δυστυχίας και πως προσπαθεί η χριστιανική θρησκεία να τα συμβιβάσει με την πρόνοια ενός θεού πάνσοφου, αγάπης και παντοδύναμου. Φυσικές καταστροφές, αρρώστιες, πόλεμοι, άνιση κατανομή του πλούτου και κοινωνική αδικία, πείνα, ποδοπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, εγκλήματα των εξουσιαστών κατά της ανθρωπότητας, είναι μόνο ένα μέρος των δεινών.
Πόσο δίκιο είχε ο Karlheinz Deschner όταν έγραφε, «Σε όλο τον κόσμο υπάρχει, υπήρχε και θα υπάρχει μια μικρή μειονότητα που κυριαρχεί και μια μεγάλη που κυριαρχείται, μια μικρή κλίκα δόλιων κερδοσκόπων και μια γιγαντιαία στρατιά ταπεινών και περιφρονημένων. [..] Πάντα κυριαρχούσε η λεγόμενη επιδίωξη της ασφάλειας και της εξουσίας, κυριαρχούσε μια μειονότητα, που καταπίεζε την πλειοψηφία, την εκμεταλλευόταν, την άφηνε να σφαγιάζεται…(«Η εγκληματική ιστορία του Χριστιανισμού», τ. Α΄, σ. 39).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Unicef, κάθε 3,6 δευτερόλεπτα πεθαίνει κάποιος άνθρωπος από την πείνα. 300 εκατομμύρια παιδιά κοιμούνται νηστικά κάθε βράδυ. 270 εκατομμύρια παιδιά στις ανεπτυγμένες χώρες, δεν έχουν πρόσβαση στην Υγεία. 400 εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν καθαρό νερό να πιούν. Κακή υγιεινή και μολυσμένο νερό, προκαλούν τον θάνατο 4 χιλιάδων παιδιών την μέρα. Οξύ πρόβλημα υποσιτισμού στην Ινδία και στην Κίνα· 221 και 142 εκατομμύρια άνθρωποι αντίστοιχα, υποσιτίζονται. Το 30% των νεογέννητων στην Νότια Ασία είναι κάτω του φυσιολογικού βάρους. Κατά το 2016, η τιμή θνησιμότητας νεογέννητων, νηπίων, και κάτω των 5 ετών, ήταν αντιστοίχως 18.6, 30.6, 40.8, ανά 1000 γεννήσεις παγκοσμίως. Το 2016, είχαμε παγκοσμίως 440 χιλιάδες θανάτους από ελονοσία, εκ των οποίων το 70% αφορούσε παιδιά κάτω των 5 ετών, περίπου 800 παιδιά ανά ημέρα. 900 χιλιάδες θάνατοι παιδιών κάτω των 5 ετών από πνευμονία, δηλαδή περίπου 2.5 χιλιάδες παιδιά ανά ημέρα. Η παιδική δουλεία ανέρχεται στο 25% των παιδιών παγκοσμίως, και αφορά ηλικίες 5-17.
Η Βίβλος προτείνει διάφορους λόγους, που όμως δεν καλύπτουν τις παραπάνω περιπτώσεις. Ο κάθε συγγραφέας του κάθε επιμέρους βιβλίου της, έχει διαφορετική γνώμη. Για παράδειγμα, κατά τους προφήτες, τα δεινά επιτρέπονται από τον Θεό, προκειμένου να συνετίσει τον λαό του. Αυτό όμως, δεν εξηγεί γιατί πλήττονται (και) άνθρωποι που δεν δέχονται τον συγκεκριμένο θεό. ή γενικά δεν δέχονται θεότητα. Ή για κρίση. Στην πραγματικότητα, καμία κρίση δεν συμβαίνει στους κύριους υπαίτιους όλων αυτών.
Για τον συγγραφέα του βιβλίου «Δανιήλ», τα δεινά οφείλονται στο ότι στον κόσμο μας κυριαρχούν οι δυνάμεις του κακού. «Σύντομα» όμως ο Θεός θα δώσει ένα τέλος και θα εγκαταστήσει την επίγεια βασιλεία του, όπου οι αγνοί και λυτρωμένοι θα κυβερνούν. Τότε το κακό θα σταματήσει και η δικαιοσύνη θα επικρατήσει για πάντα. Εκ των πραγμάτων, αυτή η εσχατολογική θεώρηση απέτυχε. Για τον συγγραφέα του βιβλίου «Ιώβ», ο Θεός επιτρέπει στις δυνάμεις του κακού να δοκιμάσουν τον δίκαιο Ιώβ, για να αποδειχτεί η αγάπη και η πίστη του Ιώβ στον Θεό. Σαν να μην ξέρει ο Θεός, δηλαδή. Όταν περάσει ο πειρασμός, τότε έρχεται η «αποκατάσταση» σε αυτήν την ζωή. Ένας Θεός που αφήνει τον «Διάβολο» να παίξει με την δυστυχία ενός πιστού ανθρώπου. Πέρα από το παράλογο του πράγματος, ούτε αυτό μπορεί να εξηγήσει τα δεινά.
Θα ασχοληθούμε με το τρίτο κεφάλαιο του βιβλίου «Γένεση», όπου περιγράφεται η λεγόμενη πτώση των «πρωτόπλαστων». Σε αυτό το κεφάλαιο στηρίζεται η πατερική ορθόδοξη θεολογία. Μέσα από την πατερική ερμηνευτική προσέγγιση, προσπαθεί να δικαιολογηθεί θεολογικά το κακό που βλέπουμε γύρω μας. Μόνο που υπάρχει ένα πρόβλημα. Η ερμηνευτική της θεολογίας δεν συμφωνεί με τα ίδια τα κείμενα. Αυτό θα το δούμε αναλυτικά παρακάτω. Κύριες πηγές θα έχουμε το ίδιο το βιβλικό κείμενο με την μετάφραση των Εβδομήκοντα, την Δογματική του Ν. Ματσούκα που συνοψίζει την πατερική γραμμή, και δευτερευόντως θα παραθέσουμε την κριτική του Πορφυρίου και του Ιουλιανού. Όπου υπάρχουν σοβαρές διαφοροποιήσεις στην μετάφραση, θα δούμε και τις άλλες εκδοχές από τα «Εξαπλά» του Ωριγένη … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…
Σε σειρά δημοσιεύσεων για την ιστορικότητα του Ιησού έδειξα ότι δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να μας δείχνουν την ύπαρξη ὴ την εκπληκτική δράση που περιγράφουν τα Ευαγγέλια και τα χριστιανικά κείμενα, παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες δημιουργίας ενός τέτοιου ιστορικού προσώπου. Η ιστορική αυτή απουσία, δεν είναι άγνωστη στους Έλληνες θεολόγους, τουλάχιστον σε αυτούς που βλέπουν την Θεολογία λίγο πιο επιστημονικά από τους υπόλοιπους, οι υπόλοιποι ή φροντίζουν να την αγνοούν ή βρίσκουν δικαιολογίες. Σήμερα θα κάνουμε μια μικρή παρουσίαση από τέτοιες γνώμες που δείχνουν ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει ιστορική βάση για τον Ιησού, από τους ίδιους τους θεολόγους που μίλησαν άμεσα ή έμμεσα για αυτό. Φυσικά το δικαιολογούν ο κάθε ένας με τον δικό του τρόπο, αλλά η ουσία είναι η παραδοχή αυτής της έλλειψης στοιχείων που δείχνουμε εδώ και καιρό και η συλλογή τους είναι χρήσιμη σαν υπενθύμιση.
Η έμφαση στα κείμενα δική μου.
Γεώργιος Μουστάκης
Θεολόγος και κοινωνιολόγος των θρησκειών, με μεγάλη δραστηριότητα στον τύπο και τα ελληνικά ΜΜΕ.
Το κείμενο βρίσκεται σε αφιέρωμα του στην εφημερίδα τα Νέα (20 Απριλίου 1979) με τίτλο “Υπήρξε ο Χριστός σαν ιστορικό πρόσωπο;”.
Σε αυτό αφού κάνει αναφορά στην ύπαρξη ενός ρεύματος αμφισβήτησης για την ιστορικότητα του Ιησού, δίνοντας έμφαση στα αναγραφόμενα από τον Charles Francois Dupois και αναφέρει:
Παρ` όλες όμως αυτές τις ελλείψεις ιστορικών μαρτυριών, μπορεί ένας καλοπροαίρετος ερευνητής να φιλοτεχνήσει ένα αδογμάτιστο πορτρέτο του Χριστού, παρόμοιο μ`αυτό που είχε διαμορφώσει η ιστορική χριστιανική συνείδηση μυριάδων πιστών στους τρεις πρώτους μαρτυρικούς αιώνες μέχρι το διάταγμα των Μεδιολάνων του 313 μ.Χ…
(Παπαγεωργίου 2014, σ 135-7)
Μητροπολίτης Νικόδημος (Γκατζιρούλης)
Διετέλεσε μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος, απόφοιτος της θεολογικής σχολής το 1949.
Το κείμενο του με τίτλο “Συζήτηση γύρω από το πρόσωπο του Χριστού: Το ιστορικό παράδοξο” δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της ΕΡΤ, Ραδιοτηλεόραση (τ. 9 Μαρτίου 1969 σελ. 3 και σελ. 37), μεταξύ άλλων αναφέρει … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…
Σε όλα τα μέρη του κόσμου, μας βεβαιώνουν ότι ο Θεός τούς αποκαλύφθηκε. Τί δίδαξε τους ανθρώπους; Τους απέδειξε, ίσως ότι υπάρχει; Τους είπε που κατοικεί; Τους είπε από ποιά ουσία αποτελείται; Τους εξήγησε τις προθέσεις και τα σχέδιά του; Τί αποκάλυψε για αυτά; Συμφωνεί με τ’ αποτελέσματα που βλέπουμε;
Όχι! Τους πληροφόρησε μόνο ότι “είναι αυτός που είναι”, ότι δηλαδή είναι ένας ανίκητος Θεός, ότι οι βουλές του είναι άφατες, ότι εξοργίζεται όταν κάποιος τολμήσει να τις πληροφορηθεί, ή να χρησιμοποιήσει τη λογική για να τις κρίνει, ή να κρίνει τα έργα του.
Η αποκαλυφθείσα συμπεριφορά του, συμφωνεί με τις θαυμάσιες ιδέες που έχουν δοθεί για τη σοφία του, την καλοσύνη του, τη δικαιοσύνη του, την παντοδυναμία του;
Καθόλου. Σε κάθε αποκάλυψη αυτή η συμπεριφορά δείχνει ένα μεροληπτικό, άστατο ον, καλό μόνο στους εκλεκτούς του, οι οποίοι είναι εχθροί όλων των άλλων. Αν καταδέχεται να εμφανιστεί σε κάποιους, φροντίζει να κρατάει τους υπόλοιπους σε βαθιά άγνοια των θείων προθέσεών του.
[…] Πώς φανερώθηκε ο Θεός; Διέδωσε ο ίδιος τους νόμους του; Μίλησε στους ανθρώπους με το δικό του στόμα και τη δική του γλώσσα; Ακούω ότι ο Θεός δεν παρουσιάστηκε αυτοπροσώπως, αλλά ότι χρησιμοποίησε τα όργανακάποιων εκλεκτώντου, οι οποίοι φρόντισαν να διδάξουν και να εξηγήσουν τις βουλές του στους αδαείς. Δεν επιτρεπόταν ποτέ στον λαό να πάει στο ιερό· οι εντεταλμένοι του, μόνο αυτοί πήγαιναν σε αυτόν και μετέφεραν στον κόσμο τις εντολές του.
Παπάς Ζαν Μελιέ («Διαθήκη», κεφάλαια 124-125)
Πρόλογος
Το θείο στοιχείο είτε επινοήθηκε από τον άνθρωπο, είτε πράγματι υπάρχει και αποκαλύφθηκε στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να συμβαίνει κάτι άλλο, κατά την γνώμη μου. Οι θρησκείες μιλούν είτε για έναν υπερβατικό θεό, είτε για πολλούς εγκόσμιους θεούς, είτε για μια απρόσωπη άπειρη πραγματικότητα. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να ελπίζει σε κάτι, αλλά έχει επίσης και το δικαίωμα να αναζητήσει, να διερωτηθεί. Θεωρώ, ότι πάνω από την ελπίδα, βρίσκεται η αλήθεια. Η αλήθεια ποτέ δεν διαψεύδει, σε αντίθεση με την πίστη και την ελπίδα, γιατί αντλεί την δύναμή της από τον ίδιο της τον εαυτό. Ίσως, σε τελική ανάλυση, η αλήθεια να είναι ταυτόχρονα και η μέγιστη, πραγματική ελπίδα.
Πόθεν, λοιπόν, η γνώση του ανθρώπου για το θείο; Εδώ, δεν θα μας απασχολήσουν οι θεολογικοί ισχυρισμοί. Τα θεολογικά βιβλία είναι γεμάτα από τέτοιους. Θα μας απασχολήσει κυρίως το κατά πόσο μπορούν όλα αυτά να σταθούν στην ιστορία. Πιο συγκεκριμένα, θα μας απασχολήσει η «αποκάλυψη» του Βιβλικού Θεού στο όρος Σινά, όπου έχουμε την δημιουργία του Ιουδαϊσμού, αλλά και το πώς ο Χριστιανισμός παρέλαβε και μετέπλασε το προγενέστερο αυτό υλικό. Δεν θα επικαλεστώ τις σύγχρονες απόψεις των αρχαιολόγων και των ιστορικών, αλλά θα εξετάσουμε τα σχετικά χωρία της Βίβλου και θα αναφέρουμε ορισμένες από τις απόψεις των ειδικών θεολόγων … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…
Στην δημοσίευσή μου «Χριστιανισμός και διωγμοί», έδειξα με στοιχεία ότι δεν έγιναν διωγμοί των χριστιανών για την θρησκεία τους και την πίστη τους, στην ούτως ή άλλως ανεξίθρησκη ρωμαϊκή εποχή, αλλά μεμονωμένα γεγονότα ή τοπικές διώξεις, όχι για το σε ποιόν θεό πίστευαν, αλλά για συγκεκριμένες αντικοινωνικές δράσεις, κυρίως καταστροφές ναών, αγαλμάτων και βωμών, που δεν άντεχαν να βλέπουν. Έδειξα, επίσης, ότι μόνο ο διωγμός του Διοκλητιανού ήταν γενικευμένος και φυσικά είχε αιτία και αυτός δεν είχε τον υπερβολικό αριθμό θυμάτων που αναφέρουν οι χριστιανοί έκτοτε.
Στην δημοσίευση «Άγιοι καταστροφείς», έδειξα τι λένε τα μαρτυρολόγια και οι βίοι αγίων της Εκκλησίας και πως δικαιολογούσαν τις καταστροφές των αρχαίων, που επικροτεί την προηγούμενη δημοσίευση. Η τακτική τους ήταν γνωστή: Ο άγιος, μόνος ή με την σχετική λιτανεία, λέει μια ευχή, ή κάνει αγιασμό για να φύγουν τα δαιμόνια και το άγαλμα ή ο ναός πέφτει με “θεϊκή επέμβαση”. Καταλαβαίνουμε φυσικά, σε όσο αυτά αντιπροσωπεύουν γεγονότα, ότι η αθώα λιτανεία και ο αθώος κατά τα άλλα εξορκισμός αντιπροσώπευε απλά την στοχοποίηση του θύματος και ότι η καταστροφή ακολούθησε εν κρυπτώ.
Οι χριστιανοί και η Εκκλησία, δεν ανέχονται όχι μόνο άλλους θεούς, αλλά και οποιαδήποτε άλλη γνώμη στις ιδεοληψίες τους. Αυτό αποδείχθηκε και από την δημοσίευση: «Ορθοδοξία και η άλλη άποψη». Σε αυτή, βλέπουμε τι έκαναν αφού επικράτησαν, αλλά αντικατοπτρίζει και το τι έκαναν πριν επικρατήσουν, για τον λόγο αυτό και υποστηρίζω ότι όλες οι μονοθεϊστικές θρησκείες και φυσικά και ο Χριστιανισμός, είναι στην θεωρία και πράξη τους φασιστικές και ενέχουν μέσα στον πυρήνα τους τον φονταμενταλισμό. Οτιδήποτε δεν συνάδει με την θεώρησή τους πρέπει να εξαφανιστεί, να καταστραφεί, με το καλό ή το άγριο, όπως απέδειξε η ιστορία τους 1700 χρόνια τώρα … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…