Πάρε-Δώσε

Οι ομιλούντες περί της ωραιότητος, του τύπου και της υπεροχής του πνεύματος φυλής τίνος, της ελληνικής λ.χ., δεν έχουσι βεβαίως υπ’ όψιν τους πολλούς, αλλά μόνον τας ευαρίθμους εξαιρέσεις από της διακρινούσης απανταχού του κόσμου την ανθρωπίνην πλειονοψηφίαν ηλιθιότητος και δυσμορφίας.

Πληθύς μικροσκοπικών φωσφορούχων εντόμων, ων έκαστον είναι καθ’ εαυτό αλαμπές και αόρατον, καθιστά την θάλασσαν φαεινήν. Κατά τον αυτόν περίπου τρόπον, αι εκατοντάδες των ημετέρων συλλόγων, και αι χιλιάδες των ημετέρων ποιητών, συγγραφέων, ρητόρων, καθηγητών και δημοσιογράφων, χρησιμεύουσιν ίσως προς φωτισμόν τοϋ Ελληνισμού, λέγομεν δε ίσως, διότι είναι ζήτημα αν έκαστος τούτων παρέχη φως, έστω και όσον το τοϋ μικροσκοπικού εντόμου.

Η διάνοια του Έλληνος είναι αγρός, τον οποίον ούτος αφίνει ως επί το πολύ χέρσον, διότι γνωρίζει ότι η δαπάνη της καλλιεργείας δεν ήθελε καλυφθή υπό του προϊόντος συγκομιδής. Προς τί λ.χ. να κοπιάση τις όπως γείνη ελληνιστής, κινδυνεύων ν’ αποθάνη της πείνης, ενώ γινόμενος κουμουνδουριστης δύναται ν’ απολαύση τον επιούσιον άρτον του και έδραν εν τω Πανεπιστημίω;

Η, προς την εκπαίδευσιν και τα ελευθέρια επαγγέλματα, κλίσις των σήμερον Ελλήνων, πλησιάζει να καταντήση παροιμιώδης. Ο ακριβώς όμως εξετάζων το πράγμα, πείθεται δτι η φιλομάθεια αύτη του Έλληνος πολύ ομοιάζει την ευσέβειαν του εν Ιταλία χωρικού, όστις γίνεται καπουκίνος, ουχί όπως κατακτήση τον Παράδεισον, αλλά μόνον και μόνον όπως τρώγη χωρίς να σκάπτη …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Γιόζεφ Στάλιν: Ένας απ’ τους πιο αιμοσταγείς δικτάτορες στην ιστορία της ανθρωπότητας…

Στον λογαριασμό του, χρεώνονται εκατομμύρια αθώοι νεκροί και μάλιστα εν καιρώ ειρήνης, κάτοικοι στης Σοβιετικής Ένωσης.

Η περίοδος και ο τρόπος που κυβέρνησε, πέρασαν στην Ιστορία, με ένα όνομα που θα θυμίζει πάντα τον αυταρχισμό, την ανελευθερία, την αγριότητα και την αιμοδιψία του καθεστώτος του: Σταλινισμός.

Κι όμως… Τι κι αν οι Σοβιετικοί ένιωσαν μια ανακούφιση και χάρηκαν στην αναγγελία του θανάτου του, προσδοκώντας την εκκίνηση μιας νέας εποχής, με λιγότερο αίμα και λιγότερες στερήσεις. Ο «πατερούλης» Στάλιν, δεν άφησε «ορφανά» μόνο στη Σοβιετική Ένωση… Στην Ελλάδα, η «απώλειά» του στοίχισε πολύ περισσότερο στους ντόπιους κομμουνιστές, ώστε δύο απ’ τους περιώνυμους ποιητές της εποχής μας, ν’ αφήσουν τα δάκρυά τους να κυλήσουν πάνω στο χαρτί, εκφράζοντας έτσι την βαθιά τους θλίψη για τον χαμό του «πατερούλη»…

Ο Γιάννης Ρίτσος κι ο Τάσος Λειβαδίτης, θρήνησαν τον Στάλιν, με δυο ποιήματα που δημοσιεύθηκαν την εποχή του θανάτου του.

Βέβαια, αργότερα, όταν συνήλθαν από την «οδύνη» τους, φρόντισαν να εξαφανίσουν από τις διάφορες ποιητικές συλλογές τους, τα πειστήρια της ξεφτίλας και της αμετροέπειάς τους.

Ακολουθούν ενδεικτικά αποσπάσματα απ’ αυτά τα ποιητικά μοιρολόγια …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Ένα από τα σημεία της άγνοιας και της πλάνης στη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, είναι η λάθος εικόνα που έστησαν μέσα μας οι δάσκαλοι ότι η υψηλότερη τάχα κορυφή της κλασικής Ελλάδας είναι, ο Περικλής και ο «χρυσός αιώνας» του.

Η εκδοχή αυτή στην αξιολόγηση γενικά της ιστορίας της αρχαίας Ελλάδας έχει γίνει κύρια δέση. Και βέβαια ανταποκρίνεται σε μία μορφή της αλήθειας. Δεν είναι όμως η ουσιαστική της μορφή, που πηγάζει από τη μονιμότητα και χύνεται στη διάρκεια των πραγμάτων και των δράσεων. Δεν είναι δηλαδή η αλήθεια, που προορίζεται να δείχνει το «εσαεί», όπως θά ’λεγε ο Θουκυδίδης.

Η θέση ότι ο αιώνας του Περικλή, 460-430 π.Χ. είναι η κορυφή της κλασικής Ελλάδας εκφράζει την προφάνεια και την επιπολή. Και η αλήθεια της δεν η μπορεί παρά να είναι η προφανής και η επιπόλαιη. Γιατί η αλήθεια που φαίνεται δεν είναι κατά κανόνα και η αλήθεια που είναι. Κι εδώ μιλάμε για την πρώτη. Μιλάμε για την αλήθεια που την υπαγορεύουν τα θεατά και τα δρώμενα. Η αίσθηση του κατευθείαν και η αντίληψη του άμεσου.

Θα μπορούσε κανείς στη γλώσσα της φυσικής να το ειπεί ως εξής: Η εκδοχή ότι η εποχή του Περικλή συμπίπτει με την ύπατη στιγμή της ελληνικής ώρας είναι η στατική θέση του τρισδιάστατου, όπου τον χώρο τον ορίζουν τα σημεία. Δεν είναι η δυναμική θέση του τετραδιάστατου, όπου το χώρο τον ορίζουν τα γεγονότα. Αυτό σημαίνει πως η αλήθεια για τον χρυσό αιώνα του Περικλή έρχεται από τη νευτώνεια παράσταση της φυσικής, που δεν ακυρώνεται βέβαια ποτές, αλλά κάπου όμως ξεπερνιέται. Σε αντίθεση με τη σχετικιστική παράσταση της φυσικής, που μέσα στην περατότητά της είναι άπειρη.

Ακόμη πιο απλά, που θα ειπεί πιο σίγουρα: Η θέση ότι η εποχή του Περικλή είναι ο κόρυμβος της κλασικής Ελλάδας, αφήνει έξω την παράμετρο του χρόνου, που είναι η ανάποδη όψη του χώρου. Η θέση αυτή, δηλαδή, δεν αντικρύζει το ιστορικό προτσές μέσα στην ενιαία διάσταση του χωροχρόνου, αλλά ξεχωρίζει τον χώρο από τον χρόνο.

Η νευτώνεια Θέση βλέπει τον Περικλή στατικά. Τον θεωρεί, για παράδειγμα, την ώρα που χτίζει την Ακρόπολη, και εκεί τον απομονώνει. Δεν τον βλέπει δυναμικά. Δεν τον βλέπει σε συνάρτηση, για παράδειγμα, με ό,τι προηγήθηκε και με ό,τι ακολούθησε. Γιατί τότε Θά ’βλεπε έναν Περικλή που κληρονόμησε από τους προγόνους τη δόξα και τη λάμψη των Μηδικών, και κληροδότησε στους απογόνους το όνειδος και τη συφορά του Πελοποννησιακού Πολέμου …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Στο έργο του Σύρου και ελληνιστή σατιρικού συγγραφέα Λουκιανού, «Περί της Περεγρίνου τελευτής» (Περί του θανάτου του Περεγρίνου), γίνεται αναφορά στον κυνικό φιλόσοφο Περεγρίνο, ο οποίος αφού ασπάστηκε τον Χριστιανισμό, έφτασε να ονομαστεί από τους χριστιανούς «νέος Σωκράτης», επειδή φυλακίστηκε για κάποιο διάστημα για τις ιδέες του.

Ο Λουκιανός, θεωρεί πως ο Περεγρίνος ήταν ένας ματαιόδοξος απατεώνας που ως σκοπό είχε να εντυπωσιάζει τους οπαδούς του και να εξαπλώνει τη φήμη του. Κατηγορείται για μοιχεία, πατροκτονία και διακόρευση νέου. Στις πράξεις του, μεταξύ αυτών και η δωρεά της περιουσίας του (κατά το παράδειγμα του κυνικού φιλόσοφου Κράτη), καταλογίζεται υστεροβουλία. Επειδή όμως τα τεχνάσματά του δεν έφεραν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, αποφάσισε να εντυπωσιάσει με τον θάνατό του, το 165 μ.Χ. (απ΄εδώ συνεπάγεται ότι ο Λουκιανός έγραψε το έργο του μετά το έτος αυτό), μιμούμενος και συναγωνιζόμενος σε κενοδοξία τους Βραχμάνους και σε μωροφιλοδοξία, προηγούμενους εθελοντές χριστιανούς «μάρτυρες».

Το έργο αυτό, χαρακτηρίστηκε βλάσφημο για την χριστιανική πίστη και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία το ενέταξε στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων (Index Librorum Prohibitorum).

Σημείωση Π-Δ: Το ακόλουθο κείμενο, αποτελεί αυτούσια μετάφραση του Ιωάννη Κονδυλάκη. Ο αναγνώστης προτρέπεται να διαβάσει τις σημειώσεις με τις διευκρινίσεις (ιδιαιτέρως τις σημειώσεις 6 έως 9), καθώς έχει διαπιστωθεί ότι ειδικώς σε σχέση με τις υποτιθέμενες αναφορές στον Ιησού, ο Κονδυλάκης παραποιεί το διασωθέν* αρχαίο κείμενο σε βαθμό παρεξηγήσιμο. Για αντιπαραβολή, μπορείτε να κατεβάσετε το αρχαίο κείμενο από εδώ.

 

[* Όπως ομολογεί κι ο ίδιος ο Κονδυλάκης, οι χριστιανοί αντιγραφείς πιθανότατα αλλοίωσαν το κείμενο (για την ακρίβεια αφαίρεσαν τμήματά του, τα οποία θεωρήθηκαν βλάσφημα), λόγω της…ευσέβειάς τους (βλέπε σημείωση 8).]

Μία από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας της αθηναϊκής δημοκρατίας υπήρξε, χωρίς αμφιβολία, η θανατική καταδίκη του Σωκράτη, το 399 π.Χ. Από τότε μέχρι σήμερα, επί 2.400 χρόνια περίπου, πλήθος μελετητών ασχολήθηκε μ’ αυτήν την παράδοξη στιγμή ενός πολιτεύματος, που θεωρήθηκε ιδανικό πρότυπο ελεύθερης συμμετοχής των πολιτών στη διακυβέρνηση του κράτους. Γιατί οι Αθηναίοι, εν πλήρει δημοκρατία, πήραν την απόφαση, να θανατώσουν τον εβδομηντάχρονο φιλόσοφο; Τί τους ενοχλούσε τόσο πολύ, ώστε να μην μπορούν να περιμένουν λίγο ακόμα (όπως κι ο ίδιος τους λέει στην απολογία του) μέχρι να πεθάνει από φυσικό θάνατο; Δεν αμφέβαλε ποτέ κανείς, ούτε και οι ίδιοι οι εχθροί του και οι κατήγοροί του, ότι ήταν τίμιος, ανιδιοτελής, νομοταγής. Με πολύ πάθος, που παραδόξως δεν έχει σβήσει ο χρόνος, οι ανά τους αιώνες θαυμαστές και εχθροί του προσπάθησαν να εξηγήσουν την περίεργη απόφαση των Αθηναίων. Γεγονός είναι ότι η προσωπικότητα του Σωκράτη, πάντοτε επίκαιρη και αμφιλεγόμενη, εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να προκαλεί έντονα συναισθήματα. Κανείς δεν μπορεί να τον δει αδιάφορα.

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις ανθρώπων, όπως ο Αναξαγόρας (430 π.Χ.), ο Διαγόρας (411 π.Χ.), ο Πρωταγόρας, που διώχτηκαν για τις ιδέες τους. Οι Αθηναίοι ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε θέματα θρησκείας. Μάλιστα το τελευταίο τέταρτο του 5ου αιώνα εντάθηκαν στην Αθήνα οι διώξεις πνευματικών ανθρώπων. Αυτό ίσως να οφειλόταν στο ότι ήταν η εποχή του Πελοποννησιακού Πολέμου (ένα είδος παγκόσμιου πολέμου της εποχής) και η ανθρώπινη κοινότητα, πανικόβλητη, ήθελε πάση θυσία να διατηρήσει τη συνοχή της με την ομοιόμορφη συμπεριφορά των μελών της.

Ενώ όμως άλλοι γλίτωσαν φεύγοντας από την Αθήνα, ο Σωκράτης, παρ’ όλο που είχε τη δυνατότητα να φύγει —ως την ημέρα της δίκης του κυκλοφορούσε ελεύθερος, αλλά και από τη φυλακή θα μπορούσε εύκολα να δραπετεύσει— έμεινε και ήπιε το κώνειο. Κατά τη διάρκεια της δίκης του δεν θέλησε να αντιπροτείνει την ποινή της εξορίας, γιατί δεν τον ενδιέφερε η ζωή μακριά από την πόλη του και τους φίλους του, και την παραμονή του θανάτου του δεν δέχτηκε να δραπετεύσει, γιατί δεν θεωρούσε σωστό να παραβεί τους νόμους της πατρίδας του που τον είχαν καταδικάσει σε θάνατο …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »