Πάρε-Δώσε

«Μια ψαροπούλα είναι αραγμένη,
μπρος στ’ ακρογιάλι τον Ζέππο περιμένει.

Καπετάν Ανδρέα Ζέππο, χαίρομαι όταν σε βλέπω».
(Τραγούδι του Γιάννη Παπαϊωάννου)

Στο τέλος του 19ου αιώνος, η περιοχή του Νέου Φαλήρου είχε μετατραπεί σε κοσμική λουτρόπολη με εντυπωσιακά ξενοδοχεία. Ακριβώς την ίδια περίοδο, στην άλλη άκρη του Αιγαίου πελάγους, στο Αϊβαλί, οι εύποροι Έλληνες δημιούργησαν και αυτοί μια λουτρόπολη έξω από την πόλη τους που επίσης ονόμασαν Νέο Φάληρο, κατ’ απομίμηση του πειραϊκού· εκεί συναντούμε τον μικρό Ανδρέα Ζέππο…

Ο Ανδρέας Ζέππος γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1914. Ο πατέρας του Στράτος, ήταν έμπορος, αλλά μια μέρα ήρθαν οι Τούρκοι, του έσπασαν το μαγαζί και τον πήραν μαζί με άλλους Έλληνες· δεν τον ξαναείδαν πια. Η μητέρα του, η κυρά Παρασκευή, έγκυος κιόλας, μάζεψε ό,τι μπορούσε, πήρε από το χέρι και τον Ανδρέα και κατέφυγαν σε ένα σπίτι με μποστάνι που είχαν έξω απ’ την πόλη για ασφάλεια. Η κυρά Παρασκευή γέννησε λίγο αργότερα κορίτσι που βαφτίστηκε Στρατούλα, αλλά η ζωή κυλούσε δύσκολα. Ο Ανδρέας βρέθηκε, λοιπόν, μούτσος στον «Ταξιάρχη», στο καΐκι του καπετάν Στέλιου, συγγενή της μητέρας του. Ο «Ταξιάρχης» ήταν από τα μεγαλύτερα ψαράδικα της περιοχής και ο καπετάν Στέλιος μεγάλος δάσκαλος και καλός άνθρωπος. Έλεγε αργότερα ο καπετάν Ανδρέας: …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Ο Αργύρης Κοβάτσης ή Δημητρίου, Σλαβομακεδόνας πολιτικός πρόσφυγας, με την άδεια επιστροφής στην Ελλάδα κατά την δεκαετία του ’80, έγραψε ένα βιβλίο με τον τίτλο «Στου Γράμμου και του Βίτσι τη ράχη περπατώντας η δόξα μονάχη». Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον, όχι γιατί παρουσιάζει τα «κατορθώματα» των κομμουνιστών και ιδίως του ίδιου του Κοβάτση (είναι χαρακτηριστικό ότι κάπου 30 σελίδες από το βιβλίο του, αναλώνονται στην ανακάλυψη και σύλληψη ενός «χαφιέ», μετά από σχέδιο δικό του), αλλά λόγω της αναφοράς στην καθημερινή ζωή των πολιτικών προσφύγων στις χώρες του Παραπετάσματος. Έχοντας ως δεδομένο, ότι οι αμετανόητοι κομμουνιστές (κι ο Κοβάτσης ανήκει σ’ αυτούς), στα βιβλία τους είτε ψεύδονται, είτε λένε μισές αλήθειες, είτε και τα δυο μαζί, θα πρέπει να υποψιαζόμαστε ότι κάποιες αλήθειες που παρουσιάζει σε σχέση με τη ζωή των πολιτικών προσφύγων, είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο οδυνηρές.

Στις σελίδες 224-225, με βάση την αναφορά του Κοβάτση στα σοβχόζ (κρατικά αγροκτήματα), παίρνουμε μια ιδέα για το τι εστί «κομμουνιστικός Παράδεισος» …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Ο ρόλος του λαού στάθηκε ο ίδιος σ’ όλες τις επαναστάσεις. Δεν είναι ποτέ ο λαός εκείνος, που συλλαμβάνει την ιδέα των επαναστάσεων, ούτε εκείνος που τις καθοδηγεί. Η δράση του κατευθύνεται από τους δημαγωγούς. Μόνον όταν τα άμεσα συμφέροντά του βλάπτονται, βλέπει κανείς, τμήματα του λαού να επαναστατούν αυθόρμητα. Ένα κίνημα επίσης εντοπισμένο αποτελεί μια απλή στάση.

Η επανάσταση είναι εύκολη, όταν οι δημαγωγοί εξασκούν μεγάλη επιρροή στον λαό. Οι νέες όμως ιδέες διεισδύουν στις λαϊκές μάζες με μια εξαιρετική βραδύτητα. Ο λαός αποδέχεται γενικά μια επανάσταση χωρίς να γνωρίζει το γιατί, και όταν τυχαία φθάσει στο σημείο να το αντιληφθεί, η επανάσταση έχει πια τελειώσει από πολύ καιρό. Ο λαός κάνει μια επανάσταση, γιατί σπρώχνεται να την κάνει, αλλά επειδή δεν καταλαβαίνει και πολλά πράγματα από τις ιδέες των δημαγωγών του, τις εξηγεί με τον τρόπο του κι ο τρόπος αυτός δεν μοιάζει καθόλου με τον τρόπο των αληθινών πρωτεργατών του κινήματος. Η Γαλλική Επανάσταση παρέχει σ’ αυτό το σημείο ένα εκπληκτικό παράδειγμα.

Η Επανάσταση του 1789 είχε σαν πραγματικό σκοπό ν’ αντικαταστήσει την εξουσία των ευγενών με την εξουσία της αστικής τάξεως, δηλαδή ν’ αντικαταστήσει μια παλιά ομάδα εκλεκτών, που είχαν γίνει ανίκανοι, με μια νέα ομάδα εκλεκτών, που ήταν ικανοί. Στην πρώτη αυτή φάση της Γαλλικής Επαναστάσεως πολύ λίγο έμπαινε ζήτημα για τον λαό. Είχε βέβαια διακηρυχθεί η λαϊκή κυριαρχία, αλλά μεταφραζόταν μόνο με το δικαίωμα να εκλέγει τους αντιπροσώπους του. Ο λαός εντελώς αμόρφωτος, μη ελπίζοντας, όπως η αστική τάξη, ν’ ανεβεί τις βαθμίδες της κοινωνικής κλίμακας, μη νοιώθοντας διόλου τον εαυτό του ισότιμο με τους ευγενείς και μη φιλοδοξώντας να το πετύχει, είχε βλέψεις και συμφέροντα πολύ διαφορετικά από τα συμφέροντα των ανεπτυγμένων τάξεων της κοινωνίας. Οι αγώνες της Εθνοσυνελεύσεως με τη βασιλική εξουσία οδήγησαν στην ανάμιξη του λαού σ’ αυτή την πάλη. Η ολοένα και μεγαλύτερη συμμετοχή του λαού μετέβαλε πολύ γρήγορα την αστική επανάσταση σε λαϊκή.

Όταν μια ιδέα δεν έχει δύναμη και δεν επενεργεί παρά με την προϋπόθεση ότι θα ‘χει σαν στήριγμα μια συναισθηματική και μυστικιστική βάση, στην περίπτωση αυτή οι θεωρητικές αντιλήψεις της αστικής τάξεως, για ν’ ασκήσουν επίδραση πάνω στον λαό, θα ‘πρεπε να μεταμορφωθούν σε μια καινούργια ξεκάθαρη πίστη, που να πηγάζει από ολοφάνερα πρακτικά συμφέροντα. Η μεταμόρφωση αυτή έγινε πολύ γρήγορα, όταν ο λαός άκουσε τους ανθρώπους εκείνους, που τους θεωρούσε σαν κυβερνήτες του, να τον διαβεβαιώνουν, ότι ήταν ίσος με τους παλιούς αφέντες του. Θεώρησε τότε τον εαυτό του θύμα κι άρχισε να λεηλατεί, να πυρπολεί, να σφάζει, νομίζοντας ότι εξασκεί κάποιο δικαίωμα …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Εις πολλάς πολλών επιστολάς, βλέπω υπογραφομένους τους επιστέλλοντας, «Ο πατριώτης δείνα». Το λαμβάνουν, ως φαίνεται, συνώνυμον του «φιλόπατρις». Αλλά τοιαύτη σημασία εδόθη από τους Γάλλους, όχι από τους Έλληνας, εις την λέξιν «πατριώτης» (patriote).

Τούτο βέβαια δεν μας εμποδίζει να πολιτογραφήσωμεν την ξένην σημασίαν· ό,τι μας εμποδίζει, είναι το υπερήφανον και κομπώδες της υπογραφής.

Ο Γάλλος, επαινών τινά φιλόπατριν, τον ονομάζει δικαίως «πατριώτην» (patriote)· αλλά δεν τολμά να υπογράφεται αυτός «πατριώτης», ως ουδ’ ήθελε τολμήσειν να υπογραφή «φιλόπατρις», ή «φιλοδίκαιος», αν η άδολος αγάπη της πατρίδος ην’ αχώριστος από την αγάπην της δικαιοσύνης. Συγχωρείται όμως και εις αυτόν και εις κάθε άλλον να υπογραφή «πολίτης», αν ήναι αληθώς μέλος της πολιτείας.

Άλλο χειρότερον: Όστις από μας υπογράφεται «πατριώτης», όχι μόνον διαστρέφει την οποίαν έδιδαν οι Έλληνες εις την λέξιν σημασίαν, αλλά μεταβαίνει από τους Έλληνας εις τους δούλους και βαρβάρους. «Πολίτην», ωνόμαζαν οι Αθηναίοι τον Αθηναίον συμπολίτην αυτών, και «πατριώτην» τον γεννημένον εις τας Αθήνας, βάρβαρον ή δούλον. «Πατριώται οι δούλοι Ελλήνων, πολίται δε, οι ελεύθεροι», λέγει ο Φώτιος.

Πατριώται, ωνομάζοντο ακόμη και μεταξύ των οι τοιούτοι βάρβαροι ή δούλοι. «Πατριώτης, ο βάρβαρος λέγεται τω βαρβάρω, και ου πολίτης», κατά τον αυτόν Φώτιον.

Άλλο χείριστον: Το «πατριώτης» εδίδετο ακόμη και εις τα άλογα ζώα, και εις αυτά τα άψυχα. Ο Κύρος, εις τον Ξενοφώντα, ονομάζει «ίππους πατριώτας» τους εντοπίους της Περσίας ίππους· εις τον Σοφοκλέα («Οιδίπους τύραννος», 1091) το όρος ο Κιθαιρών λέγεται «πατριώτης Οιδίπου», ήγουν, συντοπίτης ή συμπατριώτης του Οιδίποδος.

Κάθε φορά που μια μεγάλη χαρά, ή μια θλίψη έρχεται να συνταράξει ως τις εθνικές του ρίζες έναν λαό, τα άτομα που τον αποτελούν αισθάνονται τη βιολογική ανάγκη να συμπλησιαστούν και να συνειδητοποιήσουν όσο περισσότερο μπορούν την ομαδική τους αλληλεγγύη. Το ίδιο γίνεται όταν ένας μεγάλος κίνδυνος σταθεί πάνω από το εθνικό σύνολο.

Τότε, κάθε άτομο υπακούει σε μια μυστική, κεντρομόλο δύναμη, που το σπρώχνει να συσπειρωθεί γύρω στην κοινή, την παλιά και αγαπημένη εθνική εστία. Το αποτέλεσμα είναι θαυμαστό. Το απομονωμένο άτομο αισθάνεται τότε μέσα του τη δύναμη της ομογένειας του συνόλου, ο καθένας γίνεται η συνισταμένη όλων των συγκλινουσών θελήσεων. Μπορεί τώρα πια να δεχτεί κατάστηθα όλη τη χαρά και όλη τη θλίψη της ομάδας. Μπορεί ο καθένας να αντικρίσει τη φοβέρα του κινδύνου με όλη την τρομερή δύναμη των ενωμένων συνειδήσεων…

Κάθε φορά που το Γένος σύσσωμο αισθάνεται αυτό το θαύμα, νοιώθει συγχρόνως πως καμμιά υλική δύναμη δεν μπορεί να το καταπονέσει και να το βάλει κάτω. Αυτό το ξέρουν καλά -καλύτερα από μας- όλοι οι εχθροί που κατά καιρούς επιχείρησαν να εξαφανίσουν την ελληνική φυλή που στέκεται πεισματικά ριζωμένη πάνω σε τούτον τον βράχο σαν τα δυνατά πουρνάρια επί τριάντα αιώνες. Οι παλιοί κατακτητές το ήξεραν από διαίσθηση. Οι σημερινοί το ξέρουν επιστημονικά. Γι’ αυτό και εφαρμόζουν για την υποταγή των λαών ολόκληρο σύστημα μιας ψυχοτεχνικής, σατανικά σοφής, μελετημένης και πειραματισμένης επί χρόνια μέσα στα μυστικά εργαστήρια της ψυχολογίας των λαϊκών μαζών. Και γι’ αυτό οι επιθέσεις τους εκδηλώνονται με λύσσα και μανία ενάντια σε όλους εκείνους τους παράγοντες που αποτελούν τους συνδετικούς κρίκους για την εθνική μας ενότητα…

Γνήσιος κομμουνιστής, είναι εκείνος που θα μπορέσει, κάτω από μια σοφή, βαθιά ψυχολογημένη και επίμονη κατηχητική καθοδήγηση, να σκοτώσει μέσα του, όλα αυτά τα λογικά και συναισθηματικά στοιχεία, που αποτελούν την ιδιομορφία του εθνικού πολιτισμού μας… Όταν αυτό κατορθωθεί, όταν η εθνική σημαία από σύμβολο ενότητας φτάσει να μεταβληθεί σε παλιοκούρελο μέσα στη συνείδηση του κατηχουμένου, τότε ο κατηχούμενος είναι ώριμος πια για να χτυπήσει το μαχαίρι στην καρδιά της πατρίδας του …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »