Πάρε-Δώσε

Στο βιβλίο της «Wozu brauche ich einen Gott?» (περίπου: Σε τι χρειάζομαι έναν θεό;) παρουσιάζει η παιδαγωγός Dr. Fiona Lorenz, συνομιλίες με συμπολίτες, διαφόρων ηλικιών, επαγγελμάτων και εθνικοτήτων —κυρίως γερμανόφωνων, βέβαια—, οι οποίοι δηλώθηκαν αυθόρμητα σε πρόσκληση για συμμετοχή σε μια εκ του μακρόθεν συζήτηση, πότε, πως και γιατί έπαψαν να είναι πιστοί σε κάποια θρησκεία και αν υπήρχε κάποιο χαρακτηριστικό γεγονός που τους οδήγησε σ’ αυτή την επιλογή.

Κύριος στόχος αυτής της μελέτης ήταν η διερεύνηση των λόγων για την επιλεγμένη αθεΐα, η οποία συνήθως αποσιωπάται στο δημόσιο λόγο, σε αντίθεση με περιγραφές και διηγήσεις διαφόρων για την ευχαρίστηση που νιώθουν να πιστεύουν στον ένα ή στον άλλο θεό και τον/τους προφήτες του.

Για τον εαυτό της γράφει η κ. Lorenz ότι είναι η ίδια άθεη και διαχώρισε τη θέση της από τον (προτεσταντικό) εκκλησιαστικό μηχανισμό την εποχή που ενηλικιώθηκε και άρχισε να εργάζεται (τώρα είναι 48 ετών), οπότε έπρεπε να πληρώνει «εκκλησιαστικό φόρο».

Στην πορεία αναρωτήθηκε η κ. Lorenz, αν αυτός ο διαχωρισμός από την «προτεσταντική εκκλησία» ήταν μια τυπική ενέργεια και μήπως πριν πίστευε σε οτιδήποτε σχετικό. Η ίδια γράφει επ’ αυτού τα εξής, τα οποία αποδίδω εδώ κάπως ελεύθερα, αλλά στο πνεύμα της συγγραφέως:

Δεν μπορώ να θυμηθώ αν και τι πίστευα πριν από την αποχώρησή μου από την Εκκλησία. Γι’ αυτό πιστεύω ότι ήμουν από μικρή άθεη, χωρίς να το έχω συνειδητοποιήσει· εκφράστηκε αυτό τη στιγμή που έπρεπε να πληρώσω για κάτι που δεν με ενδιέφερε.

 

Μπορώ να πω μάλιστα ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται άθεοι και αργότερα μέσω των γονέων, δασκάλων, συγγενών και φίλων προσαρμόζονται στη θρησκεία της οικογένειας, της κοινότητας, της πόλης ή του κράτους.

 

Μικρή, σε ηλικία 13-14 ετών, έτυχε να διαβάσω κάποια θρησκευτικά βιβλία, για τον Δαυίδ, για τον Ιησού, για τον Παύλο, και διαπίστωσα ότι όλα αυτά που αναφέρονταν εκεί, μου ήταν τελείως αδιάφορα· δεν μπορούσα να προσαρμοστώ στις ιδέες που περιέχονταν σ’ αυτά, δεν είχαν σχέση με τη ζωή μου. Και αργότερα δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι μου λείπει κάτι. Πέρα απ’ αυτά δεν ενδιαφέρθηκα ποτέ να πάρω μέρος σε συζητήσεις, αν υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός, με ενδιέφεραν τελείως άλλα πράγματα.

 

Οι επαφές μου με την Εκκλησία ήταν κατά τις επισκέψεις μου στο κατηχητικό, στο οποίο με έστελνε ο πατέρας μου. Έμαθα τα διάφορα θρησκευτικά τραγούδια και τα τραγούδαγα από στήθους, χωρίς να διαβάζω τους στίχους ή τις νότες, αλλά τίποτα από αυτά δεν έμεινε στη συνείδησή μου.

 

Στο σπίτι δεν κάναμε προσευχές και θρησκευτικές συζητήσεις, κάποτε πηγαίναμε τα Χριστούγεννα στην εκκλησία, μέχρι που έγινα έφηβη και δεν ενδιαφερόμουν πια. Αυτό σημαίνει ότι δεν είχα από την οικογένειά μου πίεση προσαρμογής σε θρησκευτικές δοξασίες και τελετές.

 

Αν και ξέρω ότι κάποιοι έγιναν πιστοί, επειδή είχαν διάφορα δυσάρεστα επεισόδια στη ζωή τους, εγώ έτυχε να περάσω ασθένειες καρκίνου, αλλά δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή να απευθυνθώ σε κάποιο θεό ή σε οποιαδήποτε ανώτερη δύναμη. Ήξερα ότι είμαι θνητή και το επιβεβαίωσα πολύ έντονα κατά την ασθένειά μου, αλλά αυτό με ενίσχυσε να ασχοληθώ περισσότερο με τη ζωή, την οικογένεια και τη ζωή μου, όσο έχω καιρό και όσο έχω δυνάμεις.

 

Προσωπικά έχω έντονο το συναίσθημα του αυτοπροσδιορισμού και της υπευθυνότητας να πετύχω τους στόχους που έχω βάλει αυτή την περίοδο της ζωής μου. Θρησκείες και άλλα συστήματα ολοκληρωτικού ελέγχου της προσωπικότητας δίνουν επίσης προσανατολισμό στη ζωή, έτσι ώστε να μην χρειάζεται κάποιος να κάνει δικό του προγραμματισμό και δικές του ιδιαίτερες σκέψεις. Σε κάθε ενδιαφερόμενο προσφέρεται όμως ένα προκαθορισμένο σύστημα ενεργειών, τι πρέπει να σκεφτεί, να αισθανθεί, να πράξει και, αν αυτός αποκλίνει, υπάρχει κατάλογος ποινών!

 

Και υπεύθυνος για όλα αυτά είναι κάποιος απροσδιόριστος θεός, με αντιφατικές ιδιότητες, για τον οποίο ούτε οι σοφότεροι πιστοί του γνωρίζουν κάτι. Αυτός ο «θεός» λοιπόν προκαθορίζει όλα αυτά που προορίζονται για τους πιστούς του και κανείς από αυτούς δεν μπορεί ή δεν τολμάει να ρωτήσει, για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό και γιατί πρέπει να κάνουν οι πιστοί το ένα ή το άλλο! Ο Θεός, αυτός που είναι άγνωστος και απροσδιόριστος, ξέρει!

 

Παράλληλα με τις ποινές υπάρχει και η προσδοκία ενός «Παραδείσου», στον οποίο επιδιώκουν κυρίως να εγκατασταθούν όσοι δεν περνούν καλά στη ζωή τους. Για να πετύχεις όμως την είσοδό σου σ’ αυτόν το άγνωστο και ακαθόριστο «Παράδεισο», πρέπει να απαρνηθείς πολλές, ίσως όλες τις χαρές της γήινης ζωής.

Η κ. Lorenz αποφάσισε λοιπόν να δημοσιεύσει την περιγραφή διαφόρων συμπολιτών για τη διαφοροποίησή τους από τον εκκλησιαστικό μηχανισμό και τη θρησκεία, όπως έκανε η ίδια για τον εαυτό της και μετέφερα εγώ συνοπτικά στα προηγούμενα.

Για το σκοπό αυτό ανέβασε η ερευνήτρια μηνύματα στο Internet και ζητούσε ενδιαφερόμενους που θα ήθελαν να δηλώσουν άθεοι και να περιγράψουν τη διαδρομή σ’ αυτή την επιλογή τους. Τελικά δηλώθηκαν πάρα πολλοί άνθρωποι, κυρίως από το γερμανόφωνο χώρο (Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Λουξεμβούργο), αλλά και άθεοι από το Ιράν και το Αφγανιστάν –αυτοί ανώνυμα για πολύ κατανοητούς λόγους.

Από τις αφηγήσεις των τέως πιστών χριστιανών (καθολικών, προτεσταντών, ορθοδόξων και μορμόνων), Εβραίων και μωαμεθανών, με ηλικίες από 9 μέχρι 86 ετών επελέγησαν τελικά 70 κείμενα (56 άνδρες, 14 γυναίκες) για να δημοσιευτούν στο προαναφερόμενο βιβλίο (εκδόσεις rororo, 2009).

Εδώ, δημοσιεύονται μερικά αποσπάσματα: …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Ο Τζορντάνο Μπρούνο (1548-1600) δίκαια και τιμητικά θεωρείται ο μάρτυρας της επιστήμης. Η εκτέλεσή του στην πυρά από την Ιερά Εξέταση είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της πιο άμεσης σύγκρουσης της σκοταδιστικής Εκκλησίας της θεοπληξίας και της αμάθειας απέναντι στην επιστήμη. Το δειλό εξουσιαστικό ιερατείο ενάντια μιας μεγάλης επιστημονικής μορφής.

Δέχτηκε την καταδίκη του με θάρρος υπερασπιζόμενος τις ιδέες του χωρίς να λυγίσει απορρίπτοντας κάθε πρόταση για δήλωση μετανοίας όπως αναγκάστηκαν να κάνουν συνάδελφοι του όπως ο Γαλιλαίος κ.α.

Η τρομοκρατία ήταν το κλίμα που επικρατούσε σε όλη την Ευρώπη του Μεσαίωνα, έχοντας ως συνέπεια να κρατάει απομονωμένους τους επιστήμονες της εποχής και να εμποδίζει ταυτόχρονα την δημοσίευση και διάδοση κάθε επιστημονικής μελέτης, έτσι κάθε μελέτη για να περάσει στα χέρια των άλλων χρειαζόταν δεκαετίες. Κάθε προσπάθεια δημιουργίας συνδέσμου ή σωματείου μεταξύ των επιστημόνων στα μέσα το 16ου αιώνα κυνηγήθηκε από την Ιερά Εξέταση.

Παρ’ όλες τις δυσκολίες οι ερευνητές και διανοούμενοι αναζητούσαν με κάθε τρόπο διέξοδο στους περιορισμούς των σκοταδιστών και με μικρά βήματα κατάφερναν να προωθούν τις ιδέες τους, άλλοτε εύκολα, άλλοτε δύσκολα.

Ανάμεσα στους μεγάλους επιστήμονες αυτής της εποχής, ιδιαίτερα τιμητική θέση κατέχει ο Ιταλός Τζορντάνο Μπρούνο.

Περιληπτικά, το 1563 εισήλθε σε ένα τάγμα μοναχών των Δομικανών, αλλά στην πορεία του δέχτηκε μεγάλη επίδραση από τους Ουμανιστές της εποχής του και άρχισε να μελετάει και σιγά – σιγά να αποδέχεται με μικρές παρεκκλίσεις τις θεωρίες του Κοπέρνικου. Στη συνέχεια ακολούθησε η εξαγγελία και αποδοχή του συστήματος αυτού, διαφώνησε με την Καθολική Εκκλησία, παράτησε τον βίο του μοναχού και έφυγε από την Ιταλία.

Κυνηγημένος, κατέφυγε στην Ελβετία, Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία.
Ύστερα από δεκαπέντε χρόνια ξαναγύρισε στην Ιταλία αναπτύσσοντας έντονη φιλοσοφική προπαγανδιστική δραστηριότητα όπου του δημιούργησε πολλούς εχθρούς ανάμεσα στους κληρικούς και στους σχολαστικιστές οι ιδέες των οποίων χρησιμοποιήθηκαν από τους ιεροεξεταστές, σαν χαλί, σαν επιχείρημα εναντίων όλων των υποστηρικτών του ηλιοκεντρικού συστήματος.

Ο Μπρούνο τελικά έπεσε στα χέρια της Ιερής Εξέτασης, κατόπιν προδοσίας από έναν προσποιούμενο μαθητή του, τον Τζοβάνι Μοτσενίγκο, ο οποίος δεν τον συμπαθούσε για τις αντιλήψεις του …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Προϊδέαση
Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι το σιάσιμο μιας σφαλερής ιδέας οπού έως τώρα εβασίλεψε και βασιλεύει ακόμη στην κοινωνία μας.

Έως τώρα οι έξοχοί μας, ενομίσανε πάντα πως το καλήτερο που εμπορούσανε να κάμουνε είναι να κρύψουνε τες πληγές της κοινωνίας μας. Εγώ κατηγορώ τούτην τη μέθοδο· ξεσκεπάζω εξεναντίας τες πληγές μας, και ζητώ ιατρείαν. …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Αν ερωτηθεί σήμερα κάποιος, ακόμη και ο πιο αδαής κι αμόρφωτος, «ποιοι ήταν οι πρωτόπλαστοι;», κατά 99% θα δώσει την «σωστή» απάντηση: Ο Αδάμ και η Εύα…

Είναι όμως έτσι; Ισχύει δηλαδή κάτι τέτοιο, ακόμη κι αν δεχθούμε ασυζητητί την «αλήθεια» και την «θεοπνευστία» τής Βίβλου;

Μια από τις άγνωστες, στον πολύ κόσμο, πτυχές τής Παλαιάς Διαθήκης (και κατ’ επέκταση, της Αγίας Γραφής για τον χριστιανικό κόσμο), είναι η παρουσία τής Λίλιθ. Μιας παρουσίας, στην οποία αποφεύγουν επιμελώς ν’ αναφέρονται («όπως ο Διάβολος το λιβάνι»), τόσο οι Εβραίοι ραβίνοι, όσο και οι Ιουδαιοχριστιανοί απολογητές.

Σύμφωνα με τα «απόκρυφα» τής Βίβλου, η γυναίκα που κλήθηκε να παίξει τον ρόλο τής συντρόφου τού Αδάμ, δεν ήταν η Εύα, αλλά ένα άλλο πρόσωπο: Η Λίλιθ. Σύμφωνα με μια ερμηνεία, ο Θεός δημιούργησε ταυτόχρονα τον Αδάμ και την Λίλιθ από χώμα, ενώ κατά μία άλλη, δημιούργησε τον Αδάμ ως ερμαφρόδιτο και στην συνέχεια διαχώρισε τις δύο φύσεις του. Μόνο που, σε κάθε περίπτωση, υπήρξε κι ένα…σοβαρό πρόβλημα. Η Λίλιθ δεν ήταν διατεθειμένη να υποδυθεί το υποταγμένο γυναικάκι απέναντι στον Αδάμ. Πέραν αυτού, έκανε το «λάθος» να προσπαθήσει να πείσει τον Αδάμ -κι ενάντια στις βουλές τού Θεού- πως η ερωτική πράξη, δεν γίνεται μόνο για…αναπαραγωγικούς σκοπούς… Ο Αδάμ προσπάθησε να την καθυποτάξει, αλλά μάταια. Η Λίλιθ τεντώνει κι άλλο το σκοινί, όταν προχωρεί στο μέγιστο αμάρτημα: Προφέρει το απαγορευμένο όνομα τού Θεού: Γιαχβέ. Ο Θεός όμως που δεν είναι διατεθειμένος να δεχθεί τέτοιες…«ριζοσπαστικές» και «ανατρεπτικές» ιδέες, οδηγεί τελικώς την Λίλιθ σε έξωση από τον Παράδεισο, η οποία καταλήγει στην αγκαλιά τού…Διαβόλου. Ο Θεός, στην συνέχεια, αφού προηγουμένως έχει αποτύχει ν’ «αλλάξει μυαλά» στην ατίθαση Λίλιθ, ικανοποιεί την επιθυμία τού Αδάμ που βίωνε πλέον την μοναξιά και δημιουργεί από τα πλευρά του, μία πιο…«λογική» γυναίκα: Την Εύα. Η συνέχεια, γνωστή…

Ως φαίνεται, οι ραβίνοι κάπου εδώ, έμπλεξαν τα μπούτια τους. «Δανειζόμενοι» μια προϋπάρχουσα μυθολογική οντότητα άλλων λαών (η Λίλιθ προϋπήρχε στις μυθολογικές παραδόσεις των Σουμερίων, Βαβυλωνίων, Ασσυρίων κ.ά.) και τοποθετώντας την στην ιουδαϊκή μυθολογία, εμβόλισαν την πατριαρχική δομή τής εβραϊκής κοινωνίας (αλλά και της χριστιανικής στην συνέχεια) με ένα στοιχείο καθαρά…«φεμινιστικό». Τα λάθη όμως «διορθώνονται». Έτσι, συμμαζεύοντας τ’ ασυμμάζευτα, με ένα «θεόπνευστο» κόψε-ράψε, η Λίλιθ, σήμερα έχει εξαφανιστεί από τις «ιερές» γραφές (τουλάχιστον, ως πρωτόπλαστη). Τόσο απλό …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας
Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως η σπουδαιότερη αρχαιολογική ανακάλυψη του προηγούμενου αιώνα, είναι ένα σύνολο περίπου 900 ιουδαϊκών κειμένων, γραμμένα σε περγαμηνές και παπύρους, στην εβραϊκή, αραμαϊκή και ελληνική γλώσσα, που βρέθηκαν το 1947 κρυμμένα σε έντεκα σπήλαια της ευρύτερης περιοχής του Κιρμπέτ Κουμράν κοντά στη Νεκρά Θάλασσα. Η ονομασία αυτή δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα, αφού χειρόγραφα δεν ανακαλύφθηκαν μόνο στο Κουμράν, ούτε αποκλειστικά σε παράκτιες περιοχές της Νεκράς Θάλασσας, αλλά και σε άλλες, που καλύπτουν ολόκληρη σχεδόν την έκταση της ερήμου της Ιουδαίας ή ερήμου του Ιούδα, όπως είναι γνωστή από την Παλαιά Διαθήκη.

Η επικρατούσα θεωρία θέλει τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας να έχουν συντεθεί από τους Εσσαίους, μια εβραϊκή θρησκευτική ομάδα που έζησε κοινοβιακά σε εγκατάσταση κοντά στις σπηλιές του Κουμράν λίγο πριν ή γύρω στην εποχή του Χριστού. Η θεωρία ανήκει στον αρχαιολόγο και ιερέα Ρολάν Ντεβό, ο οποίος ηγήθηκε διεθνούς ομάδας μελετητών στα 1953 και εντόπισε αντιστοιχίες μεταξύ αρχιτεκτονικών λεπτομερειών της κοινοβιακής εγκατάστασης του Κουμράν και οδηγιών που αναφέρονταν στα χειρόγραφα για διάφορες τελετουργίες. Έτσι, οι εκτενείς δεξαμενές του κοινοβίου θα χρησίμευαν στα τελετουργικά λουτρά που περιγράφονταν στα κείμενα των χειρογράφων.

Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας μιλούν για έναν δίκαιο δάσκαλο και διακεκριμένο μεσσία, για καθαρμό μέσω του νερού και για μια μάχης του φωτός ενάντια στο σκοτάδι. Αλλά όποιος μελετήσει τους παπύρους με σκοπό την αναζήτηση αποδείξεων, για παράδειγμα, ότι ο Ιησούς από την Ναζαρέτ ήταν ο μεσσίας που ανέφεραν οι προφήτες, ή ότι Ιωάννης ο Βαπτιστής έζησε ανάμεσα στους συντάκτες των χειρόγραφων, θα απογοητευθεί… Ορισμένες ιδέες που υπάρχουν στους παπύρους εμφανίζονται επίσης στην Καινή Διαθήκη, κάτι που σημαίνει ότι ο ισχυρισμός πως η εμφάνιση του Χριστιανισμού ήταν «θεία αποκάλυψη», δημιουργημένη ολόκληρη θαυματουργικά από τα χέρια του Θεού, είναι σαφώς λανθασμένος …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »