Η ετυμολογία της λέξης «άνθρωπος»

12/01/2012 | 49.802 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Η ετυμολόγηση της λέξης «άνθρωπος», δεν είναι απολύτως βέβαιη. Υπάρχουν σήμερα, κυρίως τρεις εκδοχές, απ’ τις οποίες η μία είναι η πιο γνωστή, η άλλη η οποία είναι και η επικρατέστερη και μια λιγότερο γνωστή που αναφέρεται στον «Κρατύλο» του Πλάτωνα.

Η πρώτη και αρκετά δημοφιλής, ετυμολογεί τη λέξη «άνθρωπος» από το «άνω»+«θρώσκω» (αναπηδώ)+«όπωπα» (παρακείμενος του «ορώ», δηλ. βλέπω). Δηλαδή, αυτός που πορεύεται και κοιτάζει προς τα πάνω. Αυτή άποψη βρίσκει θερμότερη αποδοχή στους θεολογικούς και θρησκευτικούς κύκλους, καθώς υπονοεί την πορεία του ανθρώπου προς τον Θεό (όπως κι αν λέγεται αυτός).

Ωστόσο, επικρατέστερη ετυμολόγηση της λέξης, η οποία είναι αποδεκτή από την πλειονότητα της επιστημονικής γλωσσολογικής κοινότητας, είναι: «Άνδρας»+«ωψ» (γεν. ωπός). Δηλαδή, αυτός που έχει την όψη ανδρός (βλέπε και λεξικό Στ. Βασδέκη). Στην αρχαιότητα ο «άνδρας» (ανήρ) υποδήλωνε επιπλέον και τα δύο φύλα, δηλαδή τον άνθρωπο, όπως εξηγεί κι ο Δημήτρης Λιαντίνης…

Την άποψη αυτή υποστηρίζει και ο Μπαμπινιώτης…

Τέλος, ο Πλάτωνας, μέσα από τον «Κρατύλο», δίνει μια άλλη ετυμολογία, διά στόματος Σωκράτη: «Σημαίνει τούτο το όνομα ο “άνθρωπος”: Ότι τα μεν άλλα θηρία ων ορά ͅουδὲν επισκοπεί ουδὲ αναλογίζεται ουδὲ αναθρεί, ο δε άνθρωπος άμα εώρακεν -τούτο δ’ εστὶ (το) “όπωπε”- και αναθρεί και λογίζεται τούτο ο όπωπεν. Εντεύθεν δη μόνον των θηρίων ορθώς ο άνθρωπος “άνθρωπος” ωνομάσθη, αναθρών α όπωπε».

Δηλαδή, αυτός που μπορεί να σκέφτεται και να εξετάζει αυτά που βλέπει. Κι αυτό το πράττει ο άνθρωπος, σε αντίθεση με τ’ άλλα ζώα.

Σχετικά θέματα:

Η διαστρέβλωση αρχαίων ελληνικών εννοιών στο χριστιανικό λεξιλόγιο

Ετυμολογικό λεξικό τής ελληνικής γλώσσας – Σταύρος Βασδέκης

Η γλώσσα των ανθρώπων (Δημήτρης Λιαντίνης)

Τσαρλς Ντάργουιν (1809-1882) – Ο πατέρας της Θεωρίας της Εξέλιξης

Δημήτρης Λιαντίνης – Ο φιλόσοφος «εραστής του θανάτου»

Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων

Πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπ' όψιν ότι:

Δεν επιτρέπονται τα Greeklish (Ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες).
Το σχόλιό σας θα πρέπει να είναι σχετικό με το θέμα.
Δεν επιτρέπονται οι προσωπικοί προσβλητικοί χαρακτηρισμοί.
Χρήση πολλαπλών λογαριασμών και ψευδώνυμων, που έχουν ως σκοπό να οδηγήσουν στην παραπλάνηση των συνομιλητών, δεν είναι κάτι το αποδεκτό.
Σχολιασμός με συνεχή παράθεση έτοιμων μεγάλων κειμένων («σεντόνια») άλλων ιστοσελίδων και καταιγισμό εξωτερικών συνδέσμων, δεν βοηθά στην ομαλή εξέλιξη της συζήτησης.

Με βάση τα παραπάνω, η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής, ή τροποποίησης σχολίων, που αντιβαίνουν στο περιεχόμενό τους, χωρίς καμμία άλλη προειδοποίηση και χωρίς καμμία υποχρέωση παροχής περαιτέρω εξήγησης ή διευκρίνισης. Επιπλέον, η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα αποκλεισμού από τις συζητήσεις, των σχολιαστών που υποτροπιάζουν.

Συνιστάται ιδιαίτερα, να σχολιάζετε αφού προηγουμένως έχετε συνδεθεί μέσω κάποιας από τις διαθέσιμες υπηρεσίες (Disqus [προτείνεται], Facebook, Twitter, Google). Έτσι, θα έχετε καλύτερο έλεγχο επί των σχολίων σας.