Πάρε-Δώσε

Θα σου µιλήσω λοιπόν προσωπικά.
Εγώ, ο δάσκαλος που δούλεψα ένα χρόνο σ’ αυτό το σχολείο και σε δεκαπέντε µέρες φεύγω γι’ αλλού, σε σένα που είσαι εδώ ένα, δύο, τρία ή και περισσότερα χρόνια, θα σου µιλήσω σταράτα, για να σου εκφράσω δυο σκέψεις µου:

Οι µαθητές που συνάντησα µέσα στις τάξεις, οι µαθητές που δίδαξα φέτος, στη συντριπτική τους πλειονότητα µε σεßάστηκαν, αν και δεν ανταποκρίθηκαν στις απαιτήσεις του µαθήµατος. Πολλοί όµως από τους υπόλοιπους µαθητές δε µε σεßάστηκαν, µε προσέßαλλαν κατ’ επανάληψη. Με έργα, µε λόγια, µε ύßρεις. Δείχνοντας έναν χαρακτήρα κι ένα ήθος που µε σόκαρε, που µ’ έßαλε σε µελαγχολικές σκέψεις.

Αυτό το φαινόµενο αποδεικνύει πως κάτι σάπιο υπάρχει σ’ αυτό το σχολείο, πως, εκτός του γνωστικού ελλείµµατος, το συγκεκριµένο σχολείο χωλαίνει δραµατικά και στο ηθικοπλαστικό του έργο, στη διαµόρφωση δηλαδή των µαθητικών ψυχών και πνευµάτων.

Και η ευθύνη γι’ αυτή την αποτυχία είναι ευθύνη αποκλειστικά δική µας: Των δασκάλων σας και των γονιών σας. Δεν έχουµε κατορθώσει να σας δείξουµε πως, χωρίς αρχές, η ζωή σας αύριο θα είναι µια κόλαση, πως, χωρίς όνειρα και στόχους, θα χρειαστείτε υποκατάστατα, θα καταφύγετε πιθανόν σ’ επιλογές που θα σας ξεφτιλίσουν, θα σας κάνουν να σιχαίνεστε τον εαυτό σας, θα σας γεµίσουν τη ζωή πλήξη και κούραση, θα σας γεράσουν πρόωρα.

Αν όµως θέλετε µια συµßουλή από ένα δάσκαλο, σκεφτείτε το παράδειγµα του Μακρυγιάννη, που έφτασε αγράµµατος µέχρι τα πενήντα σχεδόν, για να καταλάßει τότε, πως η µόρφωση, η καλλιέργεια, ήταν το όπλο που έλειπε απ’ την προσωπική του θήκη. Και κάθισε µε πολλή δυσκολία και χωρίς δάσκαλο κι έµαθε πέντε κολλυβογράμματα, για να µας πει την ιστορία του ßίου του, το παραµύθι της επανάστασης των υπόδουλων Ρωµιών.

Αυτό το παράδειγµα είναι για σένα το πιο κατάλληλο, και µπορείς τριάντα χρόνια νωρίτερα από τον στρατηγό Μακρυγιάννη ν’ ακολουθήσεις τον δρόµο που εκείνος έδειξε, το µονοπάτι της καλλιέργειας, τον δρόµο της παιδείας, την λεωφόρο της προσωπικής σου προκοπής.

Δεν είστε σε τίποτε λιγότερο ικανοί από το µπάσταρδο γιο της καλογριάς, τον Αρßανίτη Γιώργη Καραϊσκάκη. Ήταν κι αυτός αθυρόστοµος σαν κι εσάς, αλλά είχε αυτό που από τα’ αλßανικά µάθαµε σαν «µπέσα». Ήταν πάνω απ´ όλα µπεσαλής.

Αυτό θα ‘θελα να έχετε κι εσείς: Υπευθυνότητα, µπέσα, τσίπα. Ν’ αναλαµßάνετε τις ευθύνες σας, ν’ απεχθάνεστε την υποκρισία, να σιχαίνεστε το συµφέρον, να µισείτε το ψέµα και την ευθυνοφοßία.

Η αγάπη για τον τόπο του, η λατρεία για την πατρίδα του, ήταν αυτό που χαρακτήριζε τη ζωή του Νικήτα Σταµατελόπουλου, του Νικηταρά.

Αγωνίστηκε στη διάρκεια της επανάστασης, συνέßαλε στην απελευθέρωση της πατρίδας του κι έπειτα φυλακίστηκε, για να χαθεί σ’ ένα στενοσόκακο του Πειραιά, σχεδόν τυφλωµένος, πάµπτωχος κι εγκαταλειµµένος απ’ όλους. Δε ζήτησε τίποτε από την ελεύθερη Ελλάδα. Κι όταν οι γύρω του τον παρακινούσαν ν’ απαιτήσει από την κυßέρνηση µια πλούσια σύνταξη, απαντούσε πως η πατρίδα τον αµείßει πολύ καλά, λέγοντας ψέµατα, για να µην προσßάλει την πατρίδα του.

Είναι δύσκολο, το κατανοώ, το παράδειγµα του Νικηταρά. Αλλά νοµίζω πως κι εσείς είστε ικανοί για τα δύσκολα. Μπορείτε ν’ ακολουθήσετε το δρόµο της αξιοπρέπειας. Να προσπαθήσετε τίµια και µε αγωνιστικότητα για σας και για το µέλλον της οικογένειας που αύριο θα κάνετε.

Ξέρω, καταλαßαίνω, αντιλαµßάνοµαι πως σας προτείνω µια διαδροµή ζωής δύσκολη και απαιτητική, όταν δίπλα σας κυριαρχεί ο εύκολος δρόµος των γονιών, των δασκάλων, των πολιτικών της εποχής στην οποία µεγαλώνετε.

Όµως κάθε εποχή ελπίζει στους νέους της. Περιµένει απ’ αυτούς να σηκώσουν ψηλά και µ’ επιτυχία τη σηµαία του αγώνα και να οδηγήσουν την πατρίδα τους, τον τόπο τους, σε καλύτερες µέρες, σε πιο φωτεινές σελίδες.

Κι όταν ßλέπω την εποχή µας να µαραζώνει χωµένη στην αλλοτρίωση, να ξεψυχά από την τηλεοπτική ανία, να µουχλιάζει απ’ το κυνήγι της ευκολίας, μόνο σε σας ελπίζω, στην ειλικρινή σας διάθεση ν’ αγωνιστείτε, ν’ αντισταθείτε, να πολεµήσετε, να νικήσετε..