Ελένη Ιωαννίδου – Η ηρωίδα μάνα του ’40 από την Κυπαρισσία, που αναβίωσε το «ή ταν ή επί τας»
Ομολογώ πως όταν διάβασα το ακόλουθο κείμενο που αγνοούσα, ανατρίχιασα. Ήρθαν στο μυαλό μου οι θρυλικές αρχαίες Σπαρτιάτισσες μάνες που όταν έφευγαν τα παιδιά τους για το πολεμικό μέτωπο, τους παρέδιδαν την ασπίδα με την ρητή εντολή «ή ταν ή επί τας», δηλαδή, ή μ’ αυτήν (εννοώντας να επιστρέψει κρατώντας την ως νικητής) ή πάνω σ’ αυτήν (δηλαδή τιμημένος νεκρός, πάνω στην ασπίδα του, πεσών στην εκτέλεση του καθήκοντος).
Επειδή όμως κυκλοφορούν και μερικοί «ελληνοφρενείς» αστικοί μύθοι, θέλησα να εξακριβώσω το αληθές του γεγονότος. Όπως διαπίστωσα, η συγγραφέας του κειμένου ήταν απολύτως υπαρκτό πρόσωπο, όπως επίσης και το κείμενό της. Η ελληνική πολιτεία μάλιστα την έχει τιμήσει ως σύμβολο της Ελληνίδας Μητέρας του έπους του 1940, ενώ στην Κυπαρισσία έχει αναγερθεί και άγαλμά της. Τον λόγο θα τον καταλάβετε, αφού διαβάσετε το τηλεγράφημα, που έστειλε η Ελένη Ιωαννίδου το 1941 στον τότε πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή, όταν σκοτώθηκε ένας απ’ τους εννιά της γιους στο πολεμικό μέτωπο…
Προς τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως κ. Αλ. Κορυζήν
Ο υιός μου Ευάγγελος Ιωάννου Ιωαννίδης απωλέσθη εις τας επιχειρήσεις της Κλεισούρας. Παρήγγειλα εις τους τέσσαρας ήδη υπηρετούντας Χρήστον, Κώσταν, Γεώργιον και Νίκον Ιωάννου Ιωαννίδην να εκδικηθώσιν τον θάνατον του αδελφού των.
Κρατώ εις εφεδρείαν άλλους τέσσαρας Πάνον, Αθανάσιον, Γρηγόριον και Μενέλαον Ιωάννου Ιωαννίδην, κλάσεων 1917 και νεωτέρων.
Παρακαλώ κληθώσιν ονομαστικώς και ούτοι εις πάσαν περίπτωσιν ανάγκης της πατρίδας ή τυχόν απωλείας ετέρου τέκνου μου προς εκδίκησιν εχθρού.
Γνωρίσατε βασιλέα μας ότι ύστατον επιφώνημά μου θέλει είναι: Ζήτω η Πατρίς!
Ελένη Ιωάννου Ιωαννίδου, Κυπαρισσία
2 Φεβρουαρίου 1941