Καλιαρντά και παροιμίες του υποκόσμου (Ηλίας Πετρόπουλος)

«Καλιαρντός», στην γλώσσα των καλιαρντών, είναι ο κακός και ο άσχημος. Αντίθετο είναι το «λατσός». Από εκεί βγαίνει και το ίδιο το όνομα των καλιαρντών.

Τα καλιαρντά είναι μια ιδιωματική διάλεκτος των ομοφυλοφίλων. Την κατέγραψε ο Ηλίας Πετρόπουλος στο λεξικό του «Καλιαρντά». Ο Πετρόπουλος υποθέτει ότι προέρχεται από το γαλλικό «gaillard» (προφ. «γκαγιάγ») που σημαίνει «εύθυμος, αναιδής».

Πρωτοεμφανίστηκαν στη δεκαετία του 1940 και δημιουργήθηκαν από την ανάγκη των ομοφυλόφιλων για έναν κώδικα επικοινωνίας μεταξύ τους, χωρίς να τους αντιλαμβάνεται το εχθρικό περιβάλλον που τότε επικρατούσε. Τα καλιαρντά αναπτύχθηκαν με τα χρόνια, απέκτησαν ελληνικές καταλήξεις και επηρεάστηκαν από την τουρκική, γαλλική και ιταλική γλώσσα.

Τα καλιαρντά διακρίνονται σε δύο επίπεδα: στα απλά καλιαρντά που είναι πιο διαδεδομένα, και στα «ντούρα» καλιαρντά που έχουν πολλά στοιχεία της καθαρεύουσας.

Στις μέρες μας τα καλιαρντά δεν θεωρούνται κρυφή γλώσσα, μιας και με την πάροδο των χρόνων ο λαός έμαθε αυτή τη διάλεκτο μέσα από το θέατρο και την τηλεόραση. Δεν υπάρχει πλήρως και επισήμως καταγεγραμμένη σε ελληνικά λεξικά από ινστιτούτα μελέτης και καταγραφής της γλώσσας, πράγμα που παραπέμπει τη διάλεκτο αυτή ως «διάλεκτο του δρόμου».

Στο αρχείο περιλαμβάνεται και το βιβλίο του Πετρόπουλου «Παροιμίες του υποκόσμου». Περιέχει αργκό εκφράσεις και παροιμίες, πολλές απ’ τις οποίες χρησιμοποιούνται και στην καθομιλουμένη.

Λήψη αρχείου (34 MB)