Τα πειράματα των Σοβιετικών με ζώα, για την αναβίωση νεκρών οργανισμών
Η ταινία «Experiments in the revival of organisms» (Πειράματα για την αναβίωση οργανισμών), παρουσιάζει μια σοβιετική έρευνα, σχετική με την ανάνηψη κλινικά νεκρών οργανισμών. Οι έρευνες αυτές διεξήχθησαν απ’ τον Σοβιετικό επιστήμονα Σεργκέι Μπριουκονένκο (Sergei S. Bryukhonenko) στα τέλη της δεκαετίας το ’30 και φιλμογραφήθηκαν το 1940. Την αφήγηση στην ταινία κάνει ο Βρετανός επιστήμονας βιολόγος J. B. S. Haldane, ενώ εμφανίζεται επεξηγηματικό ρωσικό και αγγλικό κείμενο (ή μόνο αγγλικό, το οποίο επικαλύπτει το ρωσικό).
Η ταινία περιγράφει και αναλύει, χωρίς να υπεισέρχεται σε πολλές τεχνικές λεπτομέρειες, μια σειρά από ιατρικά πειράματα.
Στο πρώτο πείραμα, εμφανίζεται η καρδιά ενός σκύλου να είναι συνδεδεμένη μέσω τεσσάρων σωληναρίων με το αποκομμένο κεφάλι του. Στη συνέχεια εμφανίζεται ένας πνεύμονας σε έναν δίσκο, που λειτουργεί με φυσητήρες και οξυγονώνει το αίμα. Το κομμένο κεφάλι του σκύλου, εμφανίζεται να αντιδρά στα εξωτερικά ερεθίσματα στα οποία υποβάλλεται (φως, θόρυβο, αφή).
Στο δεύτερο πείραμα εμφανίζεται και πάλι ένας σκύλος, απ’ τον οποίο αφαιρείται όλο το αίμα του. Αφού παραμένει κλινικά νεκρός για 10′, πραγματοποιείται η μετάγγιση του αίματος που αφαιρέθηκε. Η καρδιά του σκύλου αρχίζει να ξαναχτυπά, ενώ αρχίζει και να αναπνέει. Αφού αποσυνδέεται από τα μηχανήματα υποστήριξης, μετά από 12 ημέρες εμφανίζεται να επανέρχεται πλήρως στην προηγούμενη κατάσταση.
Το συγκεκριμένο βίντεο, όταν δημοσιοποιήθηκε προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και αντιπαραθέσεις. Έγινε λόγος για απανθρωπιά και αρρωστημένα μυαλά, ενώ το βίντεο κατηγορήθηκε ως πλαστό κι ως προϊόν σοβιετικής προπαγάνδας, ενώ έφτασε ως το σημείο να θεωρείται αστικό μύθος.
Παρ’ ότι οι ενστάσεις περί πλαστότητας της ταινίας μπορούν να στοιχειοθετηθούν και να στηριχθούν σε βάσιμα επιχειρήματα, τεχνικά κι επιστημονικά (όπως, το ότι δεν εμφανίζεται πουθενά το τμήμα το κομμένου κεφαλιού του σκύλου, στο οποίο είναι συνδεδεμένοι οι σωλήνες του μηχανισμού, ή ότι ο κλινικά νεκρός σκύλος είναι δυνατόν να ζήσει για λίγες μόνο ημέρες μετά την ανάνηψή του και όχι για ολόκληρα χρόνια), εν τούτοις είναι βέβαιο ότι αυτά τα πειράματα έγιναν.
Θα πρέπει να σημειωθεί, πως ο Σεργκέι Μπριουκουνένκο ήταν ένας αξιοσέβαστος επιστήμονας και απ’ τους πρωτοπόρους στις έρευνες για τις εγχειρίσεις ανοιχτής καρδιάς. Έτσι εξηγούνται άλλωστε και τα μακάβρια πειράματά του, καθώς ο αντικειμενικός του σκοπός, δεν ήταν φυσικά να ικανοποιήσει κάποια αρρωστημένα ένστικτα, όπως αφελώς ή βεβιασμένα πιστεύουν, όσοι βλέπουν για πρώτη φορά το βίντεο, αλλά η δημιουργία μιας μηχανικής καρδιάς και πνεύμονα (autojector) που θα βοηθούσε στις διαδικασίες ανοιχτής καρδιάς, που προαναφέρθηκε. Κι όπως ήταν φυσικό, για τέτοια πειράματα δεν ήταν δυνατόν να χρησιμοποιήσει ανθρώπους.
Έρευνες είχε πραγματοποιήσει επίσης και πάνω στην μεταμόσχευση οργάνων, πραγματοποιώντας πειράματα σε ζώα (όπως λέγεται, είχε μεταμοσχεύσει κεφάλι σκύλου σε σώμα άλλου σκύλου, ενώ το ίδιο πείραμα πραγματοποίησε και σε μαϊμούδες).
Λόγω των πειραμάτων του για την τεχνητή υποστήριξη της ζωής, τα οποία θεωρήθηκαν ζωτικής σημασίας για την επιστημονική έρευνα, ο Μπριοκουνένκο τιμήθηκε μετά θάνατον με το βραβείο Λένιν.
Ανάλογα πειράματα, μ’ αυτά του Μπριουκουνένκο, πραγματοποίησαν κι άλλοι επιστήμονες αργότερα, σε διάφορες χώρες.