Δημοσιογραφικές στερεότυπες ατάκες και φράσεις «κλισέ» – Το εγκόλπιον της δημοσιογραφικής γλώσσας
Τις ακούμε και τις διαβάζουμε σχεδόν κάθε μέρα. Έχουν αποτυπωθεί τόσο βαθιά στον εγκέφαλό μας, που μερικές φορές νομίζουμε ότι ακούμε ή διαβάζουμε συνεχώς το ίδιο «ρεπορτάζ», με ελάχιστες παραλλαγές και διαφορετικούς μόνο πρωταγωνιστές.
Είναι οι καθιερωμένες δημοσιογραφικές ατάκες-φράσεις «κλισέ», τις οποίες χρησιμοποιεί ο κάθε νεόκοπος και μη δημοσιογράφος που σέβεται τον εαυτό του.
Η εκφώνηση ή αποτύπωση ενός «ρεπορτάζ», μοιάζει με έναν ρόλο που ο εκάστοτε δημοσιογράφος αποστηθίζει το σενάριο που του αναλογεί κι όταν έρχεται η δική του ώρα να βγει στο «σανίδι» (δηλαδή στον «αέρα»), αρχίζει να παπαγαλίζει όλα όσα γνωρίζει.
Φαίνεται, ότι τελικά δεν είναι και τόσο δύσκολο να γίνει κάποιος δημοσιογράφος. Οι προϋποθέσεις δεν είναι και τόσο τρομερές:
Υποτυπώδη δημοσιογραφική δεοντολογία, λίγη εμφάνιση, αρκετό «αέρα», πολύ θράσος και απαραιτήτως απομνημόνευση λέξεων και φράσεων που από μόνες τους μπορούν άνετα να συνθέσουν σε μεγάλο βαθμό ένα εύπεπτο και σοβαροφανές «ρεπορτάζ», για οποιοδήποτε γεγονός.
Και το βασικότερο; Δεν χρειάζεται να μάθει κανείς τι σημαίνει π.χ. λαίλαπα, ή ποιος ήταν ο Μολώχ, πότε χρησιμοποιείται ο όρος «κυριολεκτικά» κλπ, γιατί κανένας δεν θα τον ρωτήσει (αν τον ρωτήσει πάντως, μάλλον την έχει άσχημα).
Εάν έχετε λοιπόν κατά νου, να στραφείτε προς το δημοσιογραφικό «λειτούργημα», μπορείτε κάλλιστα να αρχίσετε την εκπαίδευσή σας από εδώ.
Πάρτε ένα αγγούρι (ή κάτι τέλος πάντως που να προσομοιώνει ένα μικρόφωνο), στηθείτε μπροστά σε έναν καθρέφτη κι αφού πάρετε την κατάλληλη «πόζα», αρχίστε να απαγγέλετε τις ακόλουθες λέξεις και φράσεις, «φορώντας» βέβαια και το ανάλογο ύφος (π.χ. δεν μπορείτε να λέτε «εικόνες βιβλικής καταστροφής» και να χαμογελάτε). Όταν το καταφέρετε (που δεν είναι και δύσκολο), θα έχετε κάνει ήδη το πρώτο μεγάλο βήμα στον τομέα της υποκριτικής τέχνης της δημοσιογραφίας. Τα υπόλοιπα δευτερεύοντα δημοσιογραφικά βήματα, θα πρέπει να τα διδαχτείτε σε κάποιο «εργαστήρι δημοσιογραφίας», ή σε κάποια δραματική σχολή.
Το εγκόλπιον του δημοσιογράφου
Η αστυνομία έχει εξαπολύσει άγριο ανθρωποκυνηγητό για τον εντοπισμό των δραστών.
Άνοιγμα/κλείσιμο της «ψαλίδας» δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις μεταξύ…
Έρχεται «τσουνάμι»…(απολύσεων, αυξήσεων και γενικώς όλων όσων καταλήγουν σε -ων) (ο ελληνικός όρος «κύμα», προφανώς θεωρείται «μπανάλ» πλέον).
Σφοδρή επίθεση εξαπέλυσε ο πρόεδρος του… (βάλτε όποιο κόμμα θέλετε).
Η πύρινη λαίλαπα κατατρώει τα δάση…
Στο μάτι του κυκλώνα.
Ο στρατηγός άνεμος.
Οι πυροσβέστες καταβάλλουν αγωνιώδεις και υπεράνθρωπες προσπάθειες για να περιορίσουν την έκταση της πυρκαγιάς.
Κυριολεκτικά (και κυριολεκτικά 9 στις 10 φορές δεν κυριολεκτούν).
Σε πύρινη κόλαση βρίσκονται τα δάση…
Η πυρκαγιά βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση της αστυνομίας για τον εντοπισμό του…
Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες ανεύρεσης του/της…
Βρέθηκε στη δίνη (ή στο κέντρο/επίκεντρο) των εξελίξεων.
Η περιοχή θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο.
Θα θρηνήσουμε και άλλα θύματα.
Κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.
Εικόνες βιβλικής καταστροφής.
Απίστευτες σκηνές εξελίχθηκαν/διαδραματίστηκαν…
Κόπηκε η χώρα στα δύο (συνήθως από τα «μπλόκα» των αγροτών).
Η επέλαση του χιονιά.
Επικρατούν πολικές θερμοκρασίες.
Στο έλεος του καύσωνα.
Στην «γειτονιά των αγγέλων» βρίσκεται από σήμερα ο/η…
Η γέννηση του Θεανθρώπου.
Πλήθος πιστών προσήλθε και φέτος στους ιερούς ναούς για να γιορτάσει το χαρμόσυνο γεγονός της Ανάστασης του Θεανθρώπου.
Σε πύρινο κλοιό βρίσκονται…
Η ληστεία της ημέρας.
Οι ληστές διέφυγαν ανενόχλητοι.
Ραγδαίες εξελίξεις.
Δρόμος καρμανιόλα.
Τιμές φωτιά.
Οι εγκλωβισμένοι.
Πήρε/έδωσε πράσινο φως.
Σάλο έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις του…
Ο Εγκέλαδος χτύπησε απροειδοποίητα.
Ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η έξοδος των Αθηναίων (συνήθως σε τριήμερα).
Η τροχαία έχει πάρει όλα τα μέτρα για την διευκόλυνση των εκδρομέων.
Βαρύς κι αυτή τη φορά ο φόρος του αίματος στον Μολώχ της ασφάλτου.
Έπεσαν απ’ τα σύννεφα.
Μετράνε τις πληγές τους.
Το ξέφρενο ράλι των τιμών του πετρελαίου.
Στα ύψη και φέτος η τιμή του πασχαλινού οβελία (ή της χριστουγεννιάτικης γαλοπούλας).
Βουτιά των διεθνών χρηματαγορών.
Άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου (που βασικά ήταν ένας).
Γυρίζουμε τώρα σελίδα στο δελτίο μας.
Δήλωση με πολλούς αποδέκτες.
Άρωμα εκλογών.
Καζάνι που βράζει, θυμίζει η κατάσταση στο χώρο της παιδείας.
Να βάλουμε μια άνω τελεία εδώ και να πούμε ότι…
Ξεχείλισε το ποτήρι της οργής.
Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς…
Μαίνονται οι ταραχές.
Σε κλίμα κατάνυξης τελέστηκε…
Δραματικές οι εξελίξεις στο θέμα…
Σοκ προκάλεσε…
Σοκαρισμένη παραμένει η κοινή γνώμη.
Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε η είδηση ότι…
Ανέβηκαν τα σκαλιά της εκκλησίας.
Καλπάζει ο πληθωρισμός.
Σπάει τη σιωπή του και αποκαλύπτει.
Ανέβηκαν οι τόνοι στη βουλή.
Οι γνωστοί άγνωστοι.
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάστηκε και φέτος…
Διασταύρωσαν τα ξίφη τους.
Ένα θέμα που θα συζητηθεί.
Ακολουθούν σκηνές που σοκάρουν…
Δεν πίστευαν στα μάτια τους.
Κορυφώνονται οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό…
Ταλανίζει.
Έντονο προβληματισμό προκαλεί το γεγονός…
Σκηνικό πολέμου έχει στηθεί…
Σύμφωνα με πληροφορίες κυβερνητικών κύκλων…
Κύκλοι που πρόσκεινται…
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Αίσιο τέλος είχε η περιπέτεια…
Και για «επιδόρπιο», μερικά αθλητικά λεκτικά «κλισέ»:
Η μπάλα καταλήγει απελπιστικά άουτ.
Ένα γκολ πέρα από κάθε φαντασία.
Το παιχνίδι δεν διεκδικεί δάφνες ποιότητας.
Άφησε ανοιχτούς λογαριασμούς για τη ρεβάνς.
Ο πρόεδρος θα βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη.