Αβγά σου καθαρίζουνε;
Μια φορά τον χρόνο, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν (για να τιμήσουν την Αφροδίτη και τον Διόνυσο) μ’ έναν πολύ παράξενο τρόπο: Κάθε 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες κι άρχιζε έναν «πόλεμο» με…αβγά μελάτα! Χιλιάδες αβγά ξοδεύονταν εκείνη την ημέρα για διασκέδαση κι ο κόσμος γελούσε ξέφρενα.
Στη γιορτή αυτή, δεν έπαιρναν μέρος μόνο οι πολίτες, που ήταν κατώτερης κοινωνικής θέσης, αλλά κι ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, στρατηγοί, άρχοντες, Ρωμαίες δέσποινες και αυτοκράτορες καμιά φορά. Π.χ. ο αβγοπόλεμος ήταν μια απ’ τις μεγάλες αδυναμίες του Νέρωνα, που πετούσε αβγά στους αξιωματικούς και στους ακόλουθους των ανακτόρων του, χωρίς να είναι η ημέρα της γιορτής των αβγών.
Για κάποιο διάστημα, η γιορτή αυτή, είχε γίνει δημοφιλής και στο Βυζάντιο. Αναφέρεται σε αρκετά βυζαντινά κείμενα, με δυο-τρία λόγια όμως.
Έτσι, απ’ το περίεργο αυτό έθιμο (που η αιτία του χάνεται στα βάθη των αιώνων), έμεινε η ερωτηματική φράση: «Αβγά σου καθαρίζουνε;». Την λέμε δε, όταν βλέπουμε να γελά χωρίς προφανή λόγο κι αιτία.
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, η φράση προέκυψε από την χαρά και το αυθόρμητο γέλιο των παιδιών, όταν σε εποχές πείνας, έβλεπαν τις μανάδες τους να τους καθαρίζουν αβγό για να τους το δώσουν να το φάνε.