Πάρε-Δώσε

Ιστοχώρος ποικίλης ύλης
Ελληνική σημαία Πάρε-Δώσε
  • Ειδοποιήσεις

    Ενημερωθείτε άμεσα, για κάθε νέο άρθρο.
    Loading
  • Ροή σχολίων

Νεο-απολογητές κατά Πλάτωνος (Μέρος Β’)

  09/02/2024 | 230 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Πλάτων(Διαβάστε το πρώτο μέρος εδώ)… Ο δεύτερος λόγος για την στρεβλή εντύπωση περί των θεών, οφείλεται στο γεγονός ότι άρχισε να υπάρχει η τάση ερμηνείας του κόσμου από την φυσική-υλική πλευρά του. Είναι οι καλούμενοι φυσικοί ή προσωκρατικοί φιλόσοφοι, που ήκμασαν μεταξύ 6ου και 5ου αιώνος πλην. Πρέπει όμως και εδώ να ειπωθούν κάποια πράγματα για να προλάβουμε παρεξηγήσεις.

Όπως γράφει ο καθηγητής Θεόφιλος Βέικος, «Είναι λάθος να φανταζόμαστε τη φιλοσοφία να αναδύεται ξαφνικά σαν ένας φωτεινός κόσμος του λόγου μέσα από τον κόσμο του ζοφερού μύθου. Δεν είναι δυνατό κανένα πέρασμα από τον καθαρό μύθο στον καθαρό λόγο. Από τον Παρμενίδη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη ως τον Λοκ και τον Βιτγκενστάιν, ο μύθος εξακολουθεί να λειτουργεί μέσα στην ορθολογική σκέψη» («Προσωκρατικοί», σ. 16). Δεν πρόκειται για κάποια δήθεν σύγκρουση, ανάμεσα σε δύο πεδία που διαφέρουν μεταξύ τους ριζικά και που χωρίζονται από ανυπέρβλητες αβύσσους. Αντιθέτως, πρόκειται για μια ενότητα συγκροτημένης σκέψης που διαφέρει μόνο στον τρόπο προσέγγισης και έκφρασης. Ο μύθος λειτουργεί με εργαλείο του το σύμβολο. Αυτό είναι σε θέση να συμβάλει/ να ενώσει το αόρατο με το ορατό. Με άλλα λόγια, τις αόρατες και αμετάβλητες αρχές (μεταφυσική) με το αισθητό και μεταβαλλόμενο (φυσική). Ο ορθολογισμός λειτουργεί με την νοητική επεξεργασία των δεδομένων που του δίνουν οι αισθήσεις. Ποτέ οι προσωκρατικοί δεν αρνήθηκαν τη μεταφυσική επειδή ασχολήθηκαν με την γένεση και ανάπτυξη των πραγμάτων, με την πράξη του «φύναι» (εξ ου «φυσικοί φιλόσοφοι»). Ίσα-ίσα, που θεωρούν ότι οι πρώτες αρχές βρίσκονται ακριβώς πίσω από το γίγνεσθαι, και σε αυτό προσπαθούν να καταλήξουν. Όπως πάλι σημειώνεται: «η σχέση μύθου και ορθολογικής σκέψης δεν είναι αντίθεση πλάνης και αλήθειας, όπως διδάσκει ο θετικισμός. Με τα λόγια του Descombes, “ο μύθος δεν είναι ένα τραύλισμα της επιστήμης, όπως διατείνεται η θεωρία του συνεχούς της ιστορίας των επιστημών. […] Ο μύθος βρίσκεται στο εσωτερικό της επιστήμης”. Ο Descombes προτείνει μια αναθεώρηση της έννοιας του λόγου. Δεν είναι αλήθεια”, παρατηρεί, “πως στην αρχαία Ελλάδα, με μια νικηφόρα επιστημονική τομή, ο λόγος θριάμβευσε επί του μύθου όπως και η κοινή λογική θριαμβεύει επί του παραληρήματος”» (ο. π. σ. 16-18). Η σχέση λοιπόν μύθου και λόγου είναι μια σχέση δυναμική και διαλεκτική, αλληλοσυμπληρωματική, όπου το ένα στοιχείο εμπεριέχεται στο άλλο
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

image_pdfimage_print

Νεο-απολογητές κατά Πλάτωνος (Μέρος Α’)

  31/01/2024 | 527 εμφανίσεις | Σχολιασμός

ΠλάτωνΕισαγωγή
Ο πλατωνικός διάλογος «Νόμοι» αποτελείται από δώδεκα βιβλία (κεφάλαια). Είναι ο μοναδικός διάλογος στον οποίο δεν εμφανίζεται ο Σωκράτης. Και εύλογα. Διότι, σύμφωνα με όσα μας έχουν παραδοθεί, ήταν μετρημένες οι φορές που ο Σωκράτης εξήλθε των Αθηνών. Και σίγουρα, δεν μετέβη στην Κρήτη όπου εκτυλίσσεται ο διάλογος. Στους «Νόμους», λοιπόν, συμμετέχουν τρία πρόσωπα. Είναι ο Αθηναίος ξένος (Έλληνας, δηλαδή, άλλης πόλης) που δεν κατονομάζεται, ο Κλεινίας από την Κνωσό και ο Μέγιλλος από την Σπάρτη. Η συζήτηση λαμβάνει χώρα κατά τη πορεία των τριών αυτών ανδρών, από την Κνωσό προς στο Όρος του Διός. Εκεί, όπου κατά την παράδοση, ο βασιλιάς και νομοθέτης Μίνωας ανέβαινε κάθε εννέα χρόνια.

Θα επικεντρωθούμε στο δέκατο βιβλίο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κεφάλαιο αυτό, αναφέρεται δεκαεπτά φορές η λέξη «πειθώ» και τα παράγωγά της. Έξι φορές η λέξη «πάθος» και μια φορά η λέξη «νόσος». Προκειμένου να κατανοηθεί ορθά το κείμενο, πρέπει να έχουμε υπόψη μας την πληροφορία του Διογένη του Λαερτίου, ότι ο Πλάτων «ονόμασι κέχρηται ποικίλοις προς το μη ευσύνοπτον είναι τοις αμαθέσι την πραγματείαν» (Βίοι φιλοσόφων, Γ΄ 63). Δηλαδή, χρησιμοποιεί διάφορα ονόματα και λέξεις με σκοπό να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο κατανοητός στους αμαθείς.

Σήμερα, την εποχή της ισοπέδωσης, αυτό ίσως να φαίνεται εγωιστικό. Όμως, για εκείνη την μακρινή εποχή, ήταν απόλυτα λογικό και σύμφωνο με τις φιλοσοφικές αρχές, ότι δεν θα έπρεπε να είναι τα πάντα για τους πάντες ρητά. Έπρεπε πρώτα ο ίδιος ο άνθρωπος να καταστήσει τον εαυτό του άξιο και ικανό. Κάτι που προϋποθέτει σοβαρότητα και υπευθυνότητα, πνεύμα ελεύθερο με έρωτα προς το Όμορφο το Ευγενές και Αγαθό. Είναι ζήτημα προαιρέσεως. Εκτός όμως από αυτό, η ακριβής σημασία των φιλοσοφικών όρων άλλαζε από σχολή σε σχολή. Για αυτόν τον λόγο, ο Σπεύσιππος έγραψε τους «Όρους», όπου επεξηγούνται οι πλατωνικοί όροι
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

image_pdfimage_print

Διώξεις φιλοσόφων στην Αρχαία Ελλάδα και σύγκριση με το Βυζάντιο

  23/01/2024 | 454 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Στην προηγούμενη δημοσίευση κάναμε μια συνολική σύγκριση των αξιών του Βυζαντίου και του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στο οποίο φάνηκε το πολιτισμικό χάος που υπήρξε ανάμεσά τους. Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός απέπνεε ελευθερία, χαρά, λατρεία για το ωραίο και υγιές, και διάθεση για γνώση. Ο βυζαντινός πολιτισμός σε αντίθεση την πίστη και την υποταγή. Μας έμεινε μια εκκρεμότητα για κάποιες περιπτώσεις δίωξης συγκεκριμένων φιλοσόφων στην αρχαιότητα που πρέπει να δούμε αναλυτικότερα, γιατί κάποιοι νέο-απολογητές κάνουν την τρίχα τριχιά.

Όταν καταλαβαίνεις ότι υποστηρίζεις ένα ολοκληρωτικό σύστημα όπως ήταν το Βυζάντιο αλλά κυρίως το εκκλησιαστικό κατεστημένο του και την ιδεολογία του, και όταν διαπιστώνεις ότι ο θεώρησή σου αυτή κατηγορείται για την απηνή δίωξη της άλλης άποψης, τότε και εφόσον είσαι υποκριτής, ψάχνεις να βρεις όσα ψήγματα αντίστοιχης μεταχείρισης μπορείς στους προηγούμενους, μεγαλύνοντας τα και θεωρώντας ότι έτσι οι θεωρίες σου και οι απορρέουσες πράξεις που οδήγησαν σε καταστροφές των “άλλων” καθαγιάζονται. Έτσι σήμερα υπάρχουν Νεοέλληνες χριστιανοί απολογητές που κατηγορούν την αρχαία Ελλάδα για σκοταδισμό και μια ενδεικτική μόνο σελίδα είναι εδώ.

Μια λοιπόν από αυτές τις σοφιστείες είναι ότι η αρχαία ελληνική θρησκεία και αρχαία ελληνική κοινωνία ήταν σκοταδιστική και καταδικαστική για την ελεύθερη σκέψη και ειδικά για τους φιλοσόφους και για να το δικαιολογήσουν αυτό, απαριθμούν κάποιους από αυτούς τους σοφούς που διώχθηκαν. Έτσι σήμερα θα ασχοληθούμε με το θέμα αυτό και θα κάνουμε φυσικά και αντίστοιχη σύγκριση με το Βυζάντιο
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

image_pdfimage_print

Η εξιδανίκευση της αρχαιότητας και η σύγκριση με το Βυζάντιο – Οι αξίες των Ελλήνων και των Βυζαντινών

  15/01/2024 | 689 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Ραφαήλ, «Η Σχολή των Αθηνών», Μουσείο Βατικανού Pinoteca Ambrosiana

Σε αυτή και σε επόμενη παρουσίαση, θα δούμε κατά πόσον και για ποιον λόγο έχει εξιδανικευτεί η ελληνική αρχαιότητα, αν αυτό τελικά το αξίζει, αλλά και την αντιστοιχία με το Βυζάντιο. Ειδικά στην επόμενη, θα γίνει μια εξειδίκευση στις διώξεις κάποιων αρχαίων φιλοσόφων, που σύγχρονοι απολογητές τις φέρουν σαν ένδειξη σκοταδισμού της ελληνικής αρχαιότητας.

Ένα από τα θέματα που θέλω να ξεκαθαρίσω, αφορά τους φανατικούς αρχαιόπληκτους που θαυμάζουν το αρχαίο ελληνικό κλέος, αλλά δεν έχουν ιδέα για ποιον λόγο θαυμάζεται ο Ελληνισμός. Εντυπωσιάζονται από τα ηρωικά κατορθώματα των Ελλήνων και ταυτόχρονα αγνοούν, ή θέλουν να αγνοήσουν, ότι πάρα πολλές χώρες και εθνότητες έχουν εμφανίσει και ήρωες και κατορθώματα. Εντυπωσιάζονται από φιλοσοφικά τσιτάτα (αληθή ή ψευδή) που κυκλοφορούν στα ΜΚΔ, αλλά αγνοούν την ουσία και την χρησιμότητα των ιδεών αυτών, ή σημασία της ουσίας και της πολυμορφίας της σκέψης τους. Έτσι, θα γίνει μια πρόχειρη προσπάθεια ξεκαθαρίσματος των εννοιών και της συμβολικότητας που απέκτησαν
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

image_pdfimage_print

Περί ερπετοειδών, αποστασίας Κρόνου, ομάδος Έψιλον και λοιπών απατών που διακινούνται στο διαδίκτυο

  07/01/2024 | 970 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Δελφικό ΈψιλονΟύτε ως μύθοι, ούτε ως παραμύθια μπορούν να χαρακτηριστούν όσα θα παρουσιαστούν συνοπτικά παρακάτω…

Οι μεν μύθοι κρύβουν κωδικοποιημένες αλήθειες, τα δε παραμύθια έχουν ωφέλιμο δίδαγμα. Τα άλλα είναι ανόητα, δηλαδή άνευ νου, άλογα. Ούτε κρύβουν «νουν αληθείας» (κατά την φράση του Ανδρέα Κάλβου), ούτε διδάσκουν κάτι ωφέλιμο για το βίο μας. Κι όμως, όχι μόνο διακινούνται στο διαδίκτυο, αλλά γίνονται πιστευτά από αρκετά μεγάλη μερίδα συνανθρώπων μας. Ακόμα χειρότερα, ότι φανατίζονται με αυτά. Δείγμα παρακμής και αυτό. Έτσι, θεωρίες όπως «των αρχαίων αστροναυτών», της υπάρξεως «ερπετοειδών», της «ομάδας Έψιλον», την δήθεν «εξωγήινη» προέλευση Ελλήνων, την «αντιπαλότητα» Κρόνου και Διός (και κατ’ επέκταση «κρονίων» και «διογενών»), κάνουν πάταγο μεταξύ των ανενημέρωτων. Το «παθός μαθός», και «στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα», λειτουργούν ως εφαλτήριο συγγραφής, με διττό στόχο. Πρώτα, την ενημέρωση (διότι υπάρχει γνώση και μάλιστα ανέτως προσεγγίσιμη στην εποχή μας), και έπειτα την καταγγελία όλων των σύγχρονων τσαρλατάνων που με τις γελοιότητές τους συμβάλλουν στην κατρακύλα της χώρας και του λαού στον πάτο του τέλματος της δεισιδαιμονίας, της αγνωσίας, και του αφιλοσόφητου βίου. Διότι, αφήνοντας την γνήσια ελληνική κληρονομιά μας, παράδοση, και ταυτότητα, τραπήκαμε σε ανοησίες, που κάποτε οδηγούν στην γελοιοποίηση.

Όλα αυτά -και άλλα τόσα και ακόμα περισσότερα- αποκαλούνται συνήθως με τον όρο «νέο-μυθολογία», έναν νεολογισμό όχι και τόσο επιτυχημένο κατά τη γνώμη μου, καθώς υποβιβάζει την πραγματική έννοια της μυθολογίας, την οποία εξέλαβαν τόσο σοβαρά όλοι οι μεγάλοι αρχαιότεροι διανοητές, όπως ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Πλωτίνος, ο Πορφύριος, ο Πρόκλος, και τόσοι άλλοι. Βιβλία γράφονται, άρθρα διακινούνται, εκπομπές προβάλλονται, ομιλίες γίνονται, άνθρωποι παροδηγούνται, τσέπες γεμίζουνε, ενώ σοβαρά και ενδιαφέροντα θέματα (τα οποία υποτίθεται ότι συνυφαίνονται με αυτές τις θεωρίες) όπως αυτό της εξωγήινης ζωής, περιθωριοποιούνται και θυσιάζονται στο βωμό της άγνοιας και των συμφερόντων των επιτηδείων. Παρακάτω, θα παρουσιαστούν περιληπτικά ορισμένες από τις βασικότερες θεωρίες που μπορεί κανείς να βρει είτε σε βιβλία, είτε να συναντήσει στο ελληνικό διαδίκτυο
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

image_pdfimage_print
 
Εναλλαγή σε εμφάνιση φορητής συσκευής