Ο χριστιανός αυτοκράτορας Ιουστινιανός έκλεισε την Ακαδημία του Πλάτωνος το έτος 529, αποσκοπώντας να δώσει ένα καίριο κτύπημα στην ελληνική θρησκεία. Η συγκεκριμένη σχολή αποτελούσε το βασικότερο προπύργιο του εθνικού κόσμου. Εάν έκλεινε, θα κατάφερνε να προσθέσει ένα τεράστιο ογκόλιθο στον συστηματικό και θεσμοθετημένο διωγμό του Ελληνισμού ως σκέψης και τρόπου ζωής. Μια προσπάθεια που ενυπήρχε ως ιδέα στον Κωνσταντίνο τον Χλωρό, άρχισε να υλοποιείται από τον γιο του τον Κωνσταντίνο, ενισχύθηκε από τους διαδόχους του, και κορυφώθηκε επί Θεοδοσίου, ο οποίος έδωσε στο θρησκευτικό χριστιανικό «ορθόδοξο» σύμβολο της πίστεως νομική ισχύ. Εξαίρεση αποτέλεσε η σύντομη βασιλεία του Ιουλιανού, ο οποίος προσπάθησε να επαναφέρει την ανεξιθρησκεία.

Στο βιβλίο «Αντιπαγανιστική νομοθεσία» (σε μετάφραση της Αφροδίτης Καμαρά), διαβάζουμε τον σχετικό νόμο του «Θεοδοσιανού Κώδικα» που εκδόθηκε κατά το έτος 392:

Κανείς δεν θα έχει το δικαίωμα να τελέσει θυσίες. Κανείς δεν θα περιφέρεται στους ναούς. Κανείς δεν θα αποδίδει τιμές στα ιερά. Όλοι θα αποδέχονται ότι ο νόμος μας τους αποκλείει από την άνομη είσοδό τους στους ναούς, έτσι ώστε αν κάποιος επιχειρήσει να κάνει κάτι σχετικό με τους θεούς ή με τις ιερές τελετουργίες, παραβαίνοντας την απαγόρευσή μας, ας γνωρίζει ότι δεν θα αποφύγει την τιμωρία και ότι δεν θα τύχει ειδικών προνομίων ή χάριτος από τον αυτοκράτορα.

Επί Ιουστινιανού (Ιουστινιάνειος Κώδικας 1.11.9, ο. π ), έφτασε στο άκρο άωτον του παραλογισμού: …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Εικόνα 1

Φθάσαμε στο τέλος της ιδιαίτερης μελέτης του ευαγγελίου του ονομαζόμενου Κατά Ιωάννην που είδαμε σε τρεις αναρτήσεις.

Αρχικά, είδαμε τη δομή του και τί πληροφορίες μας δίνει. Στην δεύτερη παρουσίαση κάναμε γενικά σχόλια και διαπιστώσαμε τις ανακολουθίες τόσο με τα Συνοπτικά Ευαγγέλια όσο και με το ίδιο το κείμενο. Στην τρίτη ασχοληθήκαμε με το ενδιαφέρον θέμα του Αγαπημένου Μαθητή, με την Ανάσταση του Λαζάρου και με την ιστορία με το Πανάκριβο Μύρο, τα οποία έχουν μια ενδιαφέρουσα συνάφεια. Ήρθε, τέλος, η ώρα να ασχοληθούμε με άλλο ένα ενδιαφέρον θέμα από αυτό το Ευαγγέλιο που είναι το “θαύμα στην Κανά”.

Με αυτό ήθελα να ασχοληθώ μόλις ξαναέπιασα το συγκεκριμένο ευαγγέλιο, γιατί κάτι με ενοχλούσε στην ροή της υπόθεσης, αλλά κάποιος έχει κάνει ήδη ολόκληρη ανάλυση που αξίζει να διαβαστεί, οπότε σας την παρουσιάζω αυτούσια.

Το παρακάτω κείμενο λοιπόν είναι συγγραφή του κου Γρηγόρη Τσικόπουλου δημοσιευμένο δημόσια στο Facebook και διατήρησα το εξαιρετικό είδος γραφής και λόγου του ως έχει. Τόνισα τα αυτούσια σημαντικά παραθέματα για την ευχερέστερη ανάγνωση. Για αντιπαραβολή στα κείμενα μπορείτε να δείτε τα πρωτότυπα στην wikisource ή στον ορθόδοξο συναξαριστή με την σχετική ερμηνευτική απόδοση ή το κείμενο σκέτο επίσης στην Αποστολική Διακονία.

Τα κείμενα σε αγκύλες είναι δικά του σχόλια, οι υποσημειώσεις που οδηγούν στο τέλος του κειμένου (με το κίτρινο υπόβαθρο), δηλαδή οδηγούν στο 4^ο κεφάλαιο καθώς επίσης το 5^ο κεφάλαιο με κάποιες επιπλέον πληροφορίες, όπως τέλος και η εικονογράφηση είναι δικά μου.

Οι παραθέσεις του συγγραφέα στην “Καινή Ιλαροτραγωδία” είναι σε κεφάλαια του συνολικού κειμένου που έχει γράψει σε συνέχειες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απόσπασμα του οποίου είναι τούτο, που δένει με τις προηγούμενες τρεις δημοσιεύσεις για το Κατά Ιωάννην, και μας βάζει σε σκέψεις για τις πληροφορίες που θέλουν να μας πουν άμεσα ή έμμεσα τα Ευαγγέλια.

Περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό κείμενο που κανονικά ανήκει στο δεύτερο τμήμα του κειμένου, αλλά εδώ θα μπει πρώτο, αφού είναι χρήσιμο για να κατανοήσουμε τα κίνητρα της συγγραφής και στα δύο κεφάλαια που ακολουθούν. Στο πρώτο έχουμε μια περιπαικτική αλλά εύστοχη κριτική του κειμένου και στο δεύτερο, το πλέον ενδιαφέρον για μένα, μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του τι μπορεί να θέλει να μας πει ο συντάκτης του ευαγγελίου σε αυτό.

Επειδή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν υπάρχουν οι ευκολίες για την επισήμανση διαφόρων τύπων γραμμάτων ή παραγράφων, παραθέτω αρχικά τη λογική των συμβόλων που ακολουθεί ο συγγραφέας, στην οποία έχω επέμβει μόνο σε ξεχωριστές παραθέσεις, ξεχωρίζοντας τες χωρίς εισαγωγικά: …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Τα θέματα του τίτλου είναι τρεις διαφορετικές καταστάσεις, αλλά θα δούμε πόσο ωραία δένουν στα σενάρια του ευαγγελίου αυτού. Καθίστε αναπαυτικά και απολαύστε την συμπλοκή των ιστοριών αυτών μαζί με άλλες που έχουμε από το παρελθόν.

Η αναφορά του “Μαθητοῦ ὄν ἠγάπα ο Ιησούς” γίνεται σε κάποια εδάφια προς το τέλος του Κατά Ιωάννην ευαγγελίου και αξίζει να ασχοληθούμε λίγο για να καταλάβουμε κάτι από τον τρόπο που δημιουργήθηκαν τα Ευαγγέλια και τον σκοπό που επιτελούσαν.

Στις προηγούμενες δύο δημοσιεύσεις είδαμε, στην πρώτη την δομή και τα βασικά στοιχεία του ευαγγελίου, και στη δεύτερη τις σημαντικές αντιφάσεις που εμπεριέχει το ίδιο το κείμενο ή και λιγότερο σε συνδυασμό με τα άλλα Συνοπτικά ευαγγέλια. Εδώ θα ασχοληθούμε με την αναφορά στον “αγαπημένο μαθητή”, που είναι κάτι καινούργιο στην Καινή Διαθήκη και θα αναρωτηθούμε για το ποιός μπορεί να ήταν αυτός και γιατί.

Ο Αγαπημένος Μαθητής φέρεται από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του (υπάρχει ένα πληθυντικός στην αναφορά), ως η πηγή του κειμένου στο τέλος της προσθήκης. Ένα επιπλέον ερώτημα είναι αν ο Αγαπημένος Μαθητής στις 5 φορές που αναφέρεται, υπήρχε εκεί και πριν την προσθήκη του τελευταίου κεφαλαίου και αν ναι, αν έχουμε όλο το αρχικό κείμενο, και μήπως σε αυτό αναφερόταν το όνομά του, αν και το ευαγγέλιο αυτό μάλλον θέλει να υπονοεί συχνά περισσότερα από όσα γράφει …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Στην προηγούμενη δημοσίευση είδαμε την δομή και τις βασικές πληροφορίες του Ευαγγελίου, εδώ θα γίνουν τα απαραίτητα σχόλια, θα δούμε ελάχιστες από τις σημαντικές διαφορές που έχει αυτό το ευαγγέλιο με τα υπόλοιπα, και πολλές από τις αντιφάσεις του κειμένου.

Περιεχόμενα

1. Γενικά σχόλια στο Κατά Ιωάννην και κάποιες σημαντικές αντιθέσεις με τα υπόλοιπα Ευαγγέλια

1.1 Περί Λόγου
1.2 Θαύματα
1.3 Διάσταση λόγων και έργων
1.4 Το μυστικό του Ιησού
1.5 Η κυκλική λογική της πίστης και η αλήθεια
1.6 Προβατοποίηση των πιστών και αντιιουδαϊσμός
1.7 Παραβολές; Όχι
1.8 Το θέμα του πάθους
1.9 Νέες εισαγωγές

2. Τα ονόματα των μαθητών

3. Εσωτερικές αντιθέσεις

3.1 Είναι ο Ιησούς τελικά θεός;
3.2 Τί πρέπει να κάνει κάποιος για να σωθεί;
3.3 Κρίνει ο Ιησούς τους ανθρώπους;
3.4 Πώς κρίνονται τελικά οι άνθρωποι από τον Θεό;
3.5 Αρκεί μόνον η πίστη για να σωθεί κανείς;
3.6 Ποιος τελικά στέλνει το Άγιο Πνεύμα;
3.7 Είπε ο Ιησούς στους μαθητές του τα πάντα;
3.8 Βάφτισε κανέναν ο Ιησούς;
3.9 Έδωσε ο Ιησούς μαρτυρία για τον εαυτό του και είναι αυτή αληθινή;
3.10 Άφηνε ο Ιησούς να τον αγγίξουν μετά την ανάσταση και πριν την ανάληψή του;

4. Επίλογος

…
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…

Το τελευταίο χρονικά ευαγγέλιο, το Κατά Ιωάννην, έχει ενδιαφέρουσες διαφορές με τα υπόλοιπα και αξίζει η παρουσίασή του για να δούμε σε επόμενες δημοσιεύσεις κάποια χρήσιμα στοιχεία που προκύπτουν από αυτήν.

Θεωρείται από τους θεολόγους, ότι είναι το εκτενέστερο και το θεολογικότερο Ευαγγέλιο για τον λόγο αυτό τα άλλα λέγονται Συνοπτικά και για τον λόγο αυτό το έχουν περί πολλού. Είναι προφανές ότι ο, ή οι συντάκτες του γνώριζαν τα άλλα Ευαγγέλια και προσπαθούν να δώσουν μια πιο θεολογική και πιστευτή οπτική. Είναι το μόνο που θεωρεί τον Ιησού ξεκάθαρα προϋπάρχοντα θεό μαζί με τον Γιαχβέ σε αντίθεση με τα υπόλοιπα στα οποία έχουμε την σταδιακή θέωση ξεκινώντας από τον Παύλο και στη συνέχεια στα γνωστά μας Ευαγγέλια (διαβάστε “Πώς ο Ιησούς έγινε «θεός» (Μέρος Γ’)”).

Τα χρόνια δράσης είναι χωρισμένα με βάση τα τρία αναφερόμενα Πάσχα, αφού η δράση ξεκινάει και τελειώνει αντίστοιχα. Κάποια δικά μου σχόλια σε αγκύλες.

Η δομή του Ευαγγελίου …
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος…