Η λέξις «πατριώτης» (Αδαμάντιος Κοραής)

17/03/2013 | 1.455 εμφανίσεις | Σχολιασμός

Εις πολλάς πολλών επιστολάς, βλέπω υπογραφομένους τους επιστέλλοντας, «Ο πατριώτης δείνα». Το λαμβάνουν, ως φαίνεται, συνώνυμον του «φιλόπατρις». Αλλά τοιαύτη σημασία εδόθη από τους Γάλλους, όχι από τους Έλληνας, εις την λέξιν «πατριώτης» (patriote).

Τούτο βέβαια δεν μας εμποδίζει να πολιτογραφήσωμεν την ξένην σημασίαν· ό,τι μας εμποδίζει, είναι το υπερήφανον και κομπώδες της υπογραφής.

Ο Γάλλος, επαινών τινά φιλόπατριν, τον ονομάζει δικαίως «πατριώτην» (patriote)· αλλά δεν τολμά να υπογράφεται αυτός «πατριώτης», ως ουδ’ ήθελε τολμήσειν να υπογραφή «φιλόπατρις», ή «φιλοδίκαιος», αν η άδολος αγάπη της πατρίδος ην’ αχώριστος από την αγάπην της δικαιοσύνης. Συγχωρείται όμως και εις αυτόν και εις κάθε άλλον να υπογραφή «πολίτης», αν ήναι αληθώς μέλος της πολιτείας.

Άλλο χειρότερον: Όστις από μας υπογράφεται «πατριώτης», όχι μόνον διαστρέφει την οποίαν έδιδαν οι Έλληνες εις την λέξιν σημασίαν, αλλά μεταβαίνει από τους Έλληνας εις τους δούλους και βαρβάρους. «Πολίτην», ωνόμαζαν οι Αθηναίοι τον Αθηναίον συμπολίτην αυτών, και «πατριώτην» τον γεννημένον εις τας Αθήνας, βάρβαρον ή δούλον. «Πατριώται οι δούλοι Ελλήνων, πολίται δε, οι ελεύθεροι», λέγει ο Φώτιος.

Πατριώται, ωνομάζοντο ακόμη και μεταξύ των οι τοιούτοι βάρβαροι ή δούλοι. «Πατριώτης, ο βάρβαρος λέγεται τω βαρβάρω, και ου πολίτης», κατά τον αυτόν Φώτιον.

Άλλο χείριστον: Το «πατριώτης» εδίδετο ακόμη και εις τα άλογα ζώα, και εις αυτά τα άψυχα. Ο Κύρος, εις τον Ξενοφώντα, ονομάζει «ίππους πατριώτας» τους εντοπίους της Περσίας ίππους· εις τον Σοφοκλέα («Οιδίπους τύραννος», 1091) το όρος ο Κιθαιρών λέγεται «πατριώτης Οιδίπου», ήγουν, συντοπίτης ή συμπατριώτης του Οιδίποδος.

Σχετικά θέματα:

Αδελφική Διδασκαλία – Η απάντηση του Αδαμάντιου Κοραή στην τουρκόδουλη «Πατρική Διδασκαλία» της Εκκλησίας

Παιδεία, ανεργία και…«πτυχιούχοι βλάκες» (Σαράντος Καργάκος)

Το λεξικό του Διαβόλου (Αμπρόουζ Μπιρς)

Εγώ, η Παλλάς Αθηνά (Ανατόλ Φρανς)

Επιστολή προς ένα χριστιανικό έθνος (Σαμ Χάρις)

Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων

Πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπ' όψιν ότι:

Δεν επιτρέπονται τα Greeklish (Ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες).
Το σχόλιό σας θα πρέπει να είναι σχετικό με το θέμα.
Δεν επιτρέπονται οι προσωπικοί προσβλητικοί χαρακτηρισμοί.
Χρήση πολλαπλών λογαριασμών και ψευδώνυμων, που έχουν ως σκοπό να οδηγήσουν στην παραπλάνηση των συνομιλητών, δεν είναι κάτι το αποδεκτό.
Σχολιασμός με συνεχή παράθεση έτοιμων μεγάλων κειμένων («σεντόνια») άλλων ιστοσελίδων και καταιγισμό εξωτερικών συνδέσμων, δεν βοηθά στην ομαλή εξέλιξη της συζήτησης.

Με βάση τα παραπάνω, η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής, ή τροποποίησης σχολίων, που αντιβαίνουν στο περιεχόμενό τους, χωρίς καμμία άλλη προειδοποίηση και χωρίς καμμία υποχρέωση παροχής περαιτέρω εξήγησης ή διευκρίνισης. Επιπλέον, η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα αποκλεισμού από τις συζητήσεις, των σχολιαστών που υποτροπιάζουν.

Συνιστάται ιδιαίτερα, να σχολιάζετε αφού προηγουμένως έχετε συνδεθεί μέσω κάποιας από τις διαθέσιμες υπηρεσίες (Disqus [προτείνεται], Facebook, Twitter, Google). Έτσι, θα έχετε καλύτερο έλεγχο επί των σχολίων σας.